Այդ մ---ը գ--արկ է դ--լ:
Ա__ մ____ գ_____ է դ____
Ա-դ մ-ր-ը գ-խ-ր- է դ-ե-:
------------------------
Այդ մարդը գլխարկ է դրել: 0 A----a-d---lkh--- e-drelA__ m____ g______ e d___A-d m-r-y g-k-a-k e d-e-------------------------Ayd mardy glkhark e drel
Մ-ր-ը պարո-- է - ծիծա-ու-:
Մ____ պ_____ է և ծ________
Մ-ր-ը պ-ր-ւ- է և ծ-ծ-ղ-ւ-:
--------------------------
Մարդը պարում է և ծիծաղում: 0 M-rdy -a--m --yev ts--sag--mM____ p____ e y__ t_________M-r-y p-r-m e y-v t-i-s-g-u-----------------------------Mardy parum e yev tsitsaghum
Նրա --ր-ն-ցին--ի -ա-ֆ-- փաթա-ած:
Ն__ պ________ մ_ շ___ է փ_______
Ն-ա պ-ր-ն-ց-ն մ- շ-ր- է փ-թ-թ-ծ-
--------------------------------
Նրա պարանոցին մի շարֆ է փաթաթած: 0 Nr- ---a-----i--mi -ha---- p--t’-t-atsN__ p__________ m_ s____ e p__________N-a p-r-n-t-’-n m- s-a-f e p-a-’-t-a-s--------------------------------------Nra paranots’in mi sharf e p’at’at’ats
Ձմեռ - և-ցո-ր-:
Ձ___ է և ց_____
Ձ-ե- է և ց-ւ-տ-
---------------
Ձմեռ է և ցուրտ: 0 D-m-rr e -e-----urtD_____ e y__ t_____D-m-r- e y-v t-’-r--------------------Dzmerr e yev ts’urt
Մա-դը-ձ----ի--է պատրա-տ-ա-:
Մ____ ձ______ է պ__________
Մ-ր-ը ձ-ո-ն-ց է պ-տ-ա-տ-ա-:
---------------------------
Մարդը ձյունից է պատրաստված: 0 Ma-dy-d-y-ni-s’ - --tr-s---tsM____ d________ e p__________M-r-y d-y-n-t-’ e p-t-a-t-a-s-----------------------------Mardy dzyunits’ e patrastvats
Қазіргі тілдерді лингвисттер зерттей алады.
Ол үшін әртүрлі әдістер қолданылады.
Бірақ мыңдаған жылдар бұрын адамдар қалай сөйлескен?
Бұл сұраққа жауап беру әлдеқайда қиын.
Соған қарамастан, ғалымдар бұл мәселе бойынша ұзақ уақыт бойы жұмыс істеп келеді.
Олар адамдардың бұрын қалай сөйлескендерін зерттегілері келеді.
Ол үшін олар көне тілдік формаларды қайта құруға тырысуда.
Американдық зерттеушілер қызықты жаңалық ашты.
Олар 2000 астам тілді талдаған.
Олар, ең алдымен, сөйлемнің құрылымын қарастырған.
Олардың зерттеулерінің нәтижесі өте қызық болып шықты.
Тілдердің жартысына жуығының сөйлемдерінің құрылымы S-O-V.
Яғни, келесі қағидат қолданылады: зат есім (S), толықтауыш (O), етістік (V).
700 астам тіл S-V-O үлгісін пайдаланады.
160 жуық тіл V-S-O жүйесі бойынша жұмыс істейді.
V-O-S үлгісін, шамамен, 40 тіл ғана пайдаланады.
120 тілде аралас формалар қолданылады.
O-V-S және O-S-V үлгілері, керісінше, сирек кездесетін жүйелер болып табылады.
Осылайша, зерттелген тілдердің көпшілігі S-O-V қағидатын қолданады.
Бұл тілдерге, мысалы, парсы, жапон және түрік тілдері жатады.
Бірақ тірі тілдердің көпшілігі S-V-O үлгісін ұстанады.
Үндігерман тілдер семьясында, бүгінде, осы сөйлем құрылымы жиі қолданылады.
Ғалымдардың пікірінше, бұрын адамдар S-O-V үлгісімен сөйлеген.
Барлық тілдер осы жүйеге негізделген.
Кейін, алайда, тілдер әртүрлі бағытта дамып кеткен.
Неліктен бұлай болғандығы, әзірге белгісіз.
Сөйлем құрылымындағы өзгерістің белгілі бір себебі болу керек.
Себебі, эволюцияда тек артықшылықтары бар заттар жойылмайды...