Libri i frazës

sq Familja   »   ha iyali

2 [dy]

Familja

Familja

2 [biyu]

iyali

Zgjidhni se si dëshironi të shihni përkthimin:   
Shqip Hausa Luaj Më shumë
gjyshi ka-a k___ k-k- ---- kaka 0
gjyshja k-kar k____ k-k-r ----- kakar 0
ai dhe ajo shi -a -ta s__ d_ i__ s-i d- i-a ---------- shi da ita 0
babai uban u___ u-a- ---- uban 0
nёna uw-r u___ u-a- ---- uwar 0
ai dhe ajo s-- da --a s__ d_ i__ s-i d- i-a ---------- shi da ita 0
i biri / djali dan d__ d-n --- dan 0
e bija / vajza yar y__ y-r --- yar 0
ai dhe ajo shi-da --a s__ d_ i__ s-i d- i-a ---------- shi da ita 0
vёllai ɗ-n---n ɗ______ ɗ-n-w-n ------- ɗanuwan 0
motra y-ruwar y______ y-r-w-r ------- yaruwar 0
ai dhe ajo shi--- i-a s__ d_ i__ s-i d- i-a ---------- shi da ita 0
xhaxhai, daja ka-un k____ k-w-n ----- kawun 0
tezja, halla inna i___ i-n- ---- inna 0
ai dhe ajo sh--d--ita s__ d_ i__ s-i d- i-a ---------- shi da ita 0
Ne jemi njё familje. M---ang- -e. M_ d____ n__ M- d-n-i n-. ------------ Mu dangi ne. 0
Familja nuk ёshtё e vogёl. Iya--n ba-k-ra-a ba -e. I_____ b_ k_____ b_ n__ I-a-i- b- k-r-m- b- n-. ----------------------- Iyalin ba karama ba ne. 0
Familja ёshtё e madhe. Iy--- -abb--ne. I____ b____ n__ I-a-i b-b-a n-. --------------- Iyali babba ne. 0

A flasim të gjithë afrikanisht?

Jo të gjithë kemi qenë më parë në Afrikë. Por ka mundësi që çdo gjuhë ka qenë atje më parë! Të paktën disa shkencëtarë e besojnë këtë. Sipas mendimit të tyre, origjina e të gjitha gjuhëve vjen nga Afrika. Nga atje ato u përhapën në të gjithë botën. Në total ka më shumë se 6000 gjuhë të ndryshme. Por, të gjitha duket se kanë një rrënjë të përbashkët afrikane. Studiuesit kanë krahasuar fonemat e gjuhëve me njëra tjetrën. Fonemat janë njësitë më të vogla diferencuese të kuptimit të një fjale. Nëse një fonemë ndryshon, kuptimi i një fjale gjithashtu ndryshon. Një shembull nga gjuha angleze mund ta sqarojë këtë. Në anglisht dip dhe tip i referohen dy gjërave të ndryshme. Pra në gjuhën angleze /d/ dhe /t/ janë dy fonema të ndryshme. Ky diversitet fonetik është më i madh në gjuhët e Afrikës. Por ai zvogëlohet ndjeshëm, sa më shumë që largohesh prej atje. Dhe kjo është pikërisht pika ky studiuesit shohin provat për tezën e tyre. Sepse popullsitë që zgjerohen, po bëhen më uniform. Diversiteti gjenetik zvogëlohet në skajet e tij të jashtme. Kjo për faktin se numri i “kolonëve” gjithashtu zvogëlohet. Sa më pak gjene të migrojnë, aq më uniform bëhet një popullatë. Mundësia e kombinimit të gjeneve bëhet më e pakët. Si rezultat, anëtarët e një popullate të migruar bëhen më të ngjashëm me njëri tjetrin. Shkencëtarët e quajnë këtë efekti themeltar. Kur njerëzit u larguan nga Afrika, ata morën gjuhën e tyre me vete. Sidoqoftë, më pak banorë gjithashtu kanë më pak fonema në bagazhin e tyre. Kështu, gjuhët individuale bëhen më uniforme me kalimin e kohës. Duket e vërtetuar që Homo sapiens vjen nga Afrika. Ne presim të shohim nëse kjo vlen edhe për gjuhën e tij…