Frazlibro

eo Landoj kaj lingvoj   »   da Lande og sprog

5 [kvin]

Landoj kaj lingvoj

Landoj kaj lingvoj

5 [fem]

Lande og sprog

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto dana Ludu Pli
Johano estas el Londono. Jo-n ---fra-L-----. J___ e_ f__ L______ J-h- e- f-a L-n-o-. ------------------- John er fra London. 0
Londono situas en Britujo. Lo--on-li--e- - S-o---ita--ien. L_____ l_____ i S______________ L-n-o- l-g-e- i S-o-b-i-a-n-e-. ------------------------------- London ligger i Storbritannien. 0
Li parolas la anglan. Han t-ler----e-sk. H__ t____ e_______ H-n t-l-r e-g-l-k- ------------------ Han taler engelsk. 0
Maria estas el Madrido. M-r----r fra -ad--d. M____ e_ f__ M______ M-r-a e- f-a M-d-i-. -------------------- Maria er fra Madrid. 0
Madrido situas en Hispanujo. M-dr-d-l------i S-a--en. M_____ l_____ i S_______ M-d-i- l-g-e- i S-a-i-n- ------------------------ Madrid ligger i Spanien. 0
Ŝi parolas la hispanan. Hun----er-spa--k. H__ t____ s______ H-n t-l-r s-a-s-. ----------------- Hun taler spansk. 0
Petro kaj Marta estas el Berlino. P---r-og----t---e- --a Be-l-n. P____ o_ M_____ e_ f__ B______ P-t-r o- M-r-h- e- f-a B-r-i-. ------------------------------ Peter og Martha er fra Berlin. 0
Berlino situas en Germanujo. Be-l-- -i-g-r i -y-kl---. B_____ l_____ i T________ B-r-i- l-g-e- i T-s-l-n-. ------------------------- Berlin ligger i Tyskland. 0
Ĉu ambaŭ vi parolas la germanan? Tal---I b-g-e----tys-? T____ I b____ t_ t____ T-l-r I b-g-e t- t-s-? ---------------------- Taler I begge to tysk? 0
Londono estas ĉefurbo. Lon-on-er en--o--d---d. L_____ e_ e_ h_________ L-n-o- e- e- h-v-d-t-d- ----------------------- London er en hovedstad. 0
Madrido kaj Berlino ankaŭ estas ĉefurboj. Madr---og -er-in er også --v--st-der. M_____ o_ B_____ e_ o___ h___________ M-d-i- o- B-r-i- e- o-s- h-v-d-t-d-r- ------------------------------------- Madrid og Berlin er også hovedstæder. 0
Ĉefurboj estas grandaj kaj bruaj. Hoved--æd--n- ----t--- -------e---. H____________ e_ s____ o_ s________ H-v-d-t-d-r-e e- s-o-e o- s-ø-e-d-. ----------------------------------- Hovedstæderne er store og støjende. 0
Francujo situas en Eŭropo. Fr---r-g--ig----i E--op-. F_______ l_____ i E______ F-a-k-i- l-g-e- i E-r-p-. ------------------------- Frankrig ligger i Europa. 0
Egiptujo situas en Afriko. Æ--pten li-ge--i ---i--. Æ______ l_____ i A______ Æ-y-t-n l-g-e- i A-r-k-. ------------------------ Ægypten ligger i Afrika. 0
Japanujo situas en Azio. Japa--li-ge- ---s--n. J____ l_____ i A_____ J-p-n l-g-e- i A-i-n- --------------------- Japan ligger i Asien. 0
Kanado situas en Nordameriko. Cana-a--i-ge----N-rd--e--ka. C_____ l_____ i N___________ C-n-d- l-g-e- i N-r-a-e-i-a- ---------------------------- Canada ligger i Nordamerika. 0
Panamo situas en Centrameriko. Pan--a--i---r --M----m-me---a. P_____ l_____ i M_____________ P-n-m- l-g-e- i M-l-e-a-e-i-a- ------------------------------ Panama ligger i Mellemamerika. 0
Brazilo situas en Sudameriko. B-a-il-e- -i-g---- --da-e-ik-. B________ l_____ i S__________ B-a-i-i-n l-g-e- i S-d-m-r-k-. ------------------------------ Brasilien ligger i Sydamerika. 0

Lingvoj kaj dialektoj

Estas inter 6000 kaj 7000 malsamaj lingvoj en la mondo. La nombro de dialektoj kompreneble multe pli altas. Sed kio diferencigas lingvon de dialekto? Dialektoj ĉiam havas klaran lokligitan kolorecon. Ili do apartenas al la regionaj lingvaj variaĵoj. Tio signifas ke la dialektoj estas la lingvoformo kun la plej malvasta areo. Ĝenerale la dialektoj estas nur parolataj, ne skribataj. Ili konsistigas propran lingvan sistemon. Kaj ili sekvas siajn proprajn regulojn. Teorie ĉiu lingvo povas naski senliman nombron de dialektoj. Ĉiuj dialektoj originas el la norma lingvo. La norman lingvon komprenas ĉiuj anoj de lando. Per ĝi ankaŭ parolantoj de malproksimega dialekto povas komuniki. Preskaŭ ĉiuj dialektoj pli kaj pli malgraviĝas. En la urboj oni apenaŭ plu aŭdas dialektojn. Ankaŭ en la profesia vivo oni ĝenerale parolas la norman lingvon. Tial dialektparolantojn oni ofte konsideras kamparaj kaj malkleraj. Ili tamen troveblas en ĉiuj sociaj tavoloj. La dialektparolantoj do ne estas malpli inteligentaj ol la aliaj. Tute male! Kiu dialekte parolas, tiu havas multajn avantaĝojn. Ekzemple en lingvokurso. La dialektparolantoj scias ke ekzistas malsamaj lingvaj formoj. Kaj ili lernis rapide ŝanĝi inter lingvaj stiloj. Tial pli kompetentas la dialektparolantoj pri stilvariado. Ili sentas tion, kiu lingvostilo taŭgas por kiu situacio. Tio estas eĉ science pruvita. Do kuraĝu uzi dialekton - tio indas!