Frazlibro

eo Landoj kaj lingvoj   »   ro Ţări şi limbi

5 [kvin]

Landoj kaj lingvoj

Landoj kaj lingvoj

5 [cinci]

Ţări şi limbi

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto rumana Ludu Pli
Johano estas el Londono. J--n e-te--in-L-n---. John este din Londra. J-h- e-t- d-n L-n-r-. --------------------- John este din Londra. 0
Londono situas en Britujo. L---r- e-te--- ---e- --i--n-e. Londra este în Marea Britanie. L-n-r- e-t- î- M-r-a B-i-a-i-. ------------------------------ Londra este în Marea Britanie. 0
Li parolas la anglan. El-vorb---e -n--e--. El vorbeşte engleza. E- v-r-e-t- e-g-e-a- -------------------- El vorbeşte engleza. 0
Maria estas el Madrido. M-----es-------M--r--. Maria este din Madrid. M-r-a e-t- d-n M-d-i-. ---------------------- Maria este din Madrid. 0
Madrido situas en Hispanujo. Ma--id -s-- î- S--nia. Madrid este în Spania. M-d-i- e-t- î- S-a-i-. ---------------------- Madrid este în Spania. 0
Ŝi parolas la hispanan. Ea --rbeşt--s--nio--. Ea vorbeşte spaniola. E- v-r-e-t- s-a-i-l-. --------------------- Ea vorbeşte spaniola. 0
Petro kaj Marta estas el Berlino. P---- şi-Ma-t-a------d-n -e--in. Peter şi Martha sunt din Berlin. P-t-r ş- M-r-h- s-n- d-n B-r-i-. -------------------------------- Peter şi Martha sunt din Berlin. 0
Berlino situas en Germanujo. Be---n-est- în-----an--. Berlin este în Germania. B-r-i- e-t- î- G-r-a-i-. ------------------------ Berlin este în Germania. 0
Ĉu ambaŭ vi parolas la germanan? Amâ-d---------i---r----? Amândoi vorbiţi germană? A-â-d-i v-r-i-i g-r-a-ă- ------------------------ Amândoi vorbiţi germană? 0
Londono estas ĉefurbo. L-n--a e-t- - c--it--ă. Londra este o capitală. L-n-r- e-t- o c-p-t-l-. ----------------------- Londra este o capitală. 0
Madrido kaj Berlino ankaŭ estas ĉefurboj. Şi --d-----i-Berlin-sun--c----a-e. Şi Madrid şi Berlin sunt capitale. Ş- M-d-i- ş- B-r-i- s-n- c-p-t-l-. ---------------------------------- Şi Madrid şi Berlin sunt capitale. 0
Ĉefurboj estas grandaj kaj bruaj. Cap--a-ele--u-t--ar- şi zgo-otoa-e. Capitalele sunt mari şi zgomotoase. C-p-t-l-l- s-n- m-r- ş- z-o-o-o-s-. ----------------------------------- Capitalele sunt mari şi zgomotoase. 0
Francujo situas en Eŭropo. F---ţ- -e-af----n-Eu---a. Franţa se află în Europa. F-a-ţ- s- a-l- î- E-r-p-. ------------------------- Franţa se află în Europa. 0
Egiptujo situas en Afriko. Egip- s- afl--î- -fr-ca. Egipt se află în Africa. E-i-t s- a-l- î- A-r-c-. ------------------------ Egipt se află în Africa. 0
Japanujo situas en Azio. Ja-oni- ---af-ă în A-ia. Japonia se află în Asia. J-p-n-a s- a-l- î- A-i-. ------------------------ Japonia se află în Asia. 0
Kanado situas en Nordameriko. C--ad-----a-lă-în-Am-r-c---- Nor-. Canada se află în America de Nord. C-n-d- s- a-l- î- A-e-i-a d- N-r-. ---------------------------------- Canada se află în America de Nord. 0
Panamo situas en Centrameriko. Pa-am- -- a--ă-în -----c- -e---a--. Panama se află în America Centrală. P-n-m- s- a-l- î- A-e-i-a C-n-r-l-. ----------------------------------- Panama se află în America Centrală. 0
Brazilo situas en Sudameriko. Br-zi-ia -----l- î- Amer-ca -e--ud. Brazilia se află în America de Sud. B-a-i-i- s- a-l- î- A-e-i-a d- S-d- ----------------------------------- Brazilia se află în America de Sud. 0

Lingvoj kaj dialektoj

Estas inter 6000 kaj 7000 malsamaj lingvoj en la mondo. La nombro de dialektoj kompreneble multe pli altas. Sed kio diferencigas lingvon de dialekto? Dialektoj ĉiam havas klaran lokligitan kolorecon. Ili do apartenas al la regionaj lingvaj variaĵoj. Tio signifas ke la dialektoj estas la lingvoformo kun la plej malvasta areo. Ĝenerale la dialektoj estas nur parolataj, ne skribataj. Ili konsistigas propran lingvan sistemon. Kaj ili sekvas siajn proprajn regulojn. Teorie ĉiu lingvo povas naski senliman nombron de dialektoj. Ĉiuj dialektoj originas el la norma lingvo. La norman lingvon komprenas ĉiuj anoj de lando. Per ĝi ankaŭ parolantoj de malproksimega dialekto povas komuniki. Preskaŭ ĉiuj dialektoj pli kaj pli malgraviĝas. En la urboj oni apenaŭ plu aŭdas dialektojn. Ankaŭ en la profesia vivo oni ĝenerale parolas la norman lingvon. Tial dialektparolantojn oni ofte konsideras kamparaj kaj malkleraj. Ili tamen troveblas en ĉiuj sociaj tavoloj. La dialektparolantoj do ne estas malpli inteligentaj ol la aliaj. Tute male! Kiu dialekte parolas, tiu havas multajn avantaĝojn. Ekzemple en lingvokurso. La dialektparolantoj scias ke ekzistas malsamaj lingvaj formoj. Kaj ili lernis rapide ŝanĝi inter lingvaj stiloj. Tial pli kompetentas la dialektparolantoj pri stilvariado. Ili sentas tion, kiu lingvostilo taŭgas por kiu situacio. Tio estas eĉ science pruvita. Do kuraĝu uzi dialekton - tio indas!