Frazlibro

eo Landoj kaj lingvoj   »   cs Země a jazyky

5 [kvin]

Landoj kaj lingvoj

Landoj kaj lingvoj

5 [pět]

Země a jazyky

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto ĉeĥa Ludu Pli
Johano estas el Londono. J-----e --L----n-. J___ j_ z L_______ J-h- j- z L-n-ý-a- ------------------ John je z Londýna. 0
Londono situas en Britujo. L-n-ýn-le-í -e -el----r-táni-. L_____ l___ v_ V____ B________ L-n-ý- l-ž- v- V-l-é B-i-á-i-. ------------------------------ Londýn leží ve Velké Británii. 0
Li parolas la anglan. On ---ví an----ky. O_ m____ a________ O- m-u-í a-g-i-k-. ------------------ On mluví anglicky. 0
Maria estas el Madrido. M-r-a--------dr---. M____ j_ z M_______ M-r-a j- z M-d-i-u- ------------------- Maria je z Madridu. 0
Madrido situas en Hispanujo. M--r---l--í-v- Š-an-ls--. M_____ l___ v_ Š_________ M-d-i- l-ž- v- Š-a-ě-s-u- ------------------------- Madrid leží ve Španělsku. 0
Ŝi parolas la hispanan. O-a m--v---p----s-y. O__ m____ š_________ O-a m-u-í š-a-ě-s-y- -------------------- Ona mluví španělsky. 0
Petro kaj Marta estas el Berlino. Petr-a--ar-a j-o- ---erl-na. P___ a M____ j___ z B_______ P-t- a M-r-a j-o- z B-r-í-a- ---------------------------- Petr a Marta jsou z Berlína. 0
Berlino situas en Germanujo. Berl-- -ež- - -------. B_____ l___ v N_______ B-r-í- l-ž- v N-m-c-u- ---------------------- Berlín leží v Německu. 0
Ĉu ambaŭ vi parolas la germanan? M---íte ob-----b- němec--? M______ o__ / o__ n_______ M-u-í-e o-a / o-ě n-m-c-y- -------------------------- Mluvíte oba / obě německy? 0
Londono estas ĉefurbo. L-nd-- ----la-n- --s--. L_____ j_ h_____ m_____ L-n-ý- j- h-a-n- m-s-o- ----------------------- Londýn je hlavní město. 0
Madrido kaj Berlino ankaŭ estas ĉefurboj. Ma-ri- --Be-lí---sou-ta-é --a--- --s--. M_____ a B_____ j___ t___ h_____ m_____ M-d-i- a B-r-í- j-o- t-k- h-a-n- m-s-a- --------------------------------------- Madrid a Berlín jsou také hlavní města. 0
Ĉefurboj estas grandaj kaj bruaj. H--vní mě--a--s-u -elká - hluč--. H_____ m____ j___ v____ a h______ H-a-n- m-s-a j-o- v-l-á a h-u-n-. --------------------------------- Hlavní města jsou velká a hlučná. 0
Francujo situas en Eŭropo. Fr--c----eží-v E---p-. F______ l___ v E______ F-a-c-e l-ž- v E-r-p-. ---------------------- Francie leží v Evropě. 0
Egiptujo situas en Afriko. E-ypt-leží v--fric-. E____ l___ v A______ E-y-t l-ž- v A-r-c-. -------------------- Egypt leží v Africe. 0
Japanujo situas en Azio. J-p-nsko-le-í ------. J_______ l___ v A____ J-p-n-k- l-ž- v A-i-. --------------------- Japonsko leží v Asii. 0
Kanado situas en Nordameriko. K----- -ež- v Se----í--------. K_____ l___ v S______ A_______ K-n-d- l-ž- v S-v-r-í A-e-i-e- ------------------------------ Kanada leží v Severní Americe. 0
Panamo situas en Centrameriko. Pa---- --ží--e -t----í---e-ice. P_____ l___ v_ S______ A_______ P-n-m- l-ž- v- S-ř-d-í A-e-i-e- ------------------------------- Panama leží ve Střední Americe. 0
Brazilo situas en Sudameriko. B-az--ie-le-í-- Ji-n---me--c-. B_______ l___ v J____ A_______ B-a-í-i- l-ž- v J-ž-í A-e-i-e- ------------------------------ Brazílie leží v Jižní Americe. 0

Lingvoj kaj dialektoj

Estas inter 6000 kaj 7000 malsamaj lingvoj en la mondo. La nombro de dialektoj kompreneble multe pli altas. Sed kio diferencigas lingvon de dialekto? Dialektoj ĉiam havas klaran lokligitan kolorecon. Ili do apartenas al la regionaj lingvaj variaĵoj. Tio signifas ke la dialektoj estas la lingvoformo kun la plej malvasta areo. Ĝenerale la dialektoj estas nur parolataj, ne skribataj. Ili konsistigas propran lingvan sistemon. Kaj ili sekvas siajn proprajn regulojn. Teorie ĉiu lingvo povas naski senliman nombron de dialektoj. Ĉiuj dialektoj originas el la norma lingvo. La norman lingvon komprenas ĉiuj anoj de lando. Per ĝi ankaŭ parolantoj de malproksimega dialekto povas komuniki. Preskaŭ ĉiuj dialektoj pli kaj pli malgraviĝas. En la urboj oni apenaŭ plu aŭdas dialektojn. Ankaŭ en la profesia vivo oni ĝenerale parolas la norman lingvon. Tial dialektparolantojn oni ofte konsideras kamparaj kaj malkleraj. Ili tamen troveblas en ĉiuj sociaj tavoloj. La dialektparolantoj do ne estas malpli inteligentaj ol la aliaj. Tute male! Kiu dialekte parolas, tiu havas multajn avantaĝojn. Ekzemple en lingvokurso. La dialektparolantoj scias ke ekzistas malsamaj lingvaj formoj. Kaj ili lernis rapide ŝanĝi inter lingvaj stiloj. Tial pli kompetentas la dialektparolantoj pri stilvariado. Ili sentas tion, kiu lingvostilo taŭgas por kiu situacio. Tio estas eĉ science pruvita. Do kuraĝu uzi dialekton - tio indas!