Frazlibro

eo Is-tempo 4   »   bs Prošlost 4

84 [okdek kvar]

Is-tempo 4

Is-tempo 4

84 [osamdeset i četiri]

Prošlost 4

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto bosnia Ludu Pli
legi č----i č_____ č-t-t- ------ čitati 0
Mi legis. Ja-s-m------ / čit-la. J_ s__ č____ / č______ J- s-m č-t-o / č-t-l-. ---------------------- Ja sam čitao / čitala. 0
Mi legis la tutan romanon. J- sam -r-čit-o-c-j-li-r--an. J_ s__ p_______ c_____ r_____ J- s-m p-o-i-a- c-j-l- r-m-n- ----------------------------- Ja sam pročitao cijeli roman. 0
kompreni ra--mj-ti r________ r-z-m-e-i --------- razumjeti 0
Mi komprenis. Ja-------zumi- /-r--u-j-la. J_ s__ r______ / r_________ J- s-m r-z-m-o / r-z-m-e-a- --------------------------- Ja sam razumio / razumjela. 0
Mi komprenis la tutan tekston. Ja-s---raz---- --ra----el- ci-el- teks-. J_ s__ r______ / r________ c_____ t_____ J- s-m r-z-m-o / r-z-m-e-a c-j-l- t-k-t- ---------------------------------------- Ja sam razumio / razumjela cijeli tekst. 0
respondi o-gov---ti o_________ o-g-v-r-t- ---------- odgovoriti 0
Mi respondis. Ja sa---dg---rio-- odgovo-i--. J_ s__ o________ / o__________ J- s-m o-g-v-r-o / o-g-v-r-l-. ------------------------------ Ja sam odgovorio / odgovorila. 0
Mi respondis ĉiujn demandojn. J--sa- --g-v---o-- ---o-or-la--a -va ------a. J_ s__ o________ / o_________ n_ s__ p_______ J- s-m o-g-v-r-o / o-g-v-r-l- n- s-a p-t-n-a- --------------------------------------------- Ja sam odgovorio / odgovorila na sva pitanja. 0
Mi scias tion – Mi sciis tion. J- to -nam --j---am--o-z-ao --zn-l-. J_ t_ z___ – j_ s__ t_ z___ / z_____ J- t- z-a- – j- s-m t- z-a- / z-a-a- ------------------------------------ Ja to znam – ja sam to znao / znala. 0
Mi skribas tion – Mi skribis tion. Ja-p--em to – ----am-to-p--a- /---sala. J_ p____ t_ – j_ s__ t_ p____ / p______ J- p-š-m t- – j- s-m t- p-s-o / p-s-l-. --------------------------------------- Ja pišem to – ja sam to pisao / pisala. 0
Mi aŭdas tion – Mi aŭdis tion. Ja---je--to---ja s-m--- -u--/--u--. J_ č____ t_ – j_ s__ t_ č__ / č____ J- č-j-m t- – j- s-m t- č-o / č-l-. ----------------------------------- Ja čujem to – ja sam to čuo / čula. 0
Mi iras serĉi tion – Mi iris serĉi tion. Ja --im-m ---–----s-m to----o / u--la. J_ u_____ t_ – j_ s__ t_ u___ / u_____ J- u-i-a- t- – j- s-m t- u-e- / u-e-a- -------------------------------------- Ja uzimam to – ja sam to uzeo / uzela. 0
Mi alportas tion – Mi alportis tion. Ja--ono--m-to-–--a s---t------o-/-do-ije-a. J_ d______ t_ – j_ s__ t_ d____ / d________ J- d-n-s-m t- – j- s-m t- d-n-o / d-n-j-l-. ------------------------------------------- Ja donosim to – ja sam to donio / donijela. 0
Mi aĉetas tion – Mi aĉetis tion. Ja k-pu-em-t- ---- sa--to --pio - -u--la. J_ k______ t_ – j_ s__ t_ k____ / k______ J- k-p-j-m t- – j- s-m t- k-p-o / k-p-l-. ----------------------------------------- Ja kupujem to – ja sam to kupio / kupila. 0
Mi atendas tion – Mi atendis tion. J-----k--em to-–-j---am--- o---iv-- /-očeki--la. J_ o_______ t_ – j_ s__ t_ o_______ / o_________ J- o-e-u-e- t- – j- s-m t- o-e-i-a- / o-e-i-a-a- ------------------------------------------------ Ja očekujem to – ja sam to očekivao / očekivala. 0
Mi klarigas tion – Mi klarigis tion. Ja-o---š--av-- -o-- j- --m -o obja-ni--/--b-asn-l-. J_ o__________ t_ – j_ s__ t_ o_______ / o_________ J- o-j-š-j-v-m t- – j- s-m t- o-j-s-i- / o-j-s-i-a- --------------------------------------------------- Ja objašnjavam to – ja sam to objasnio / objasnila. 0
Mi konas tion – Mi konis tion. J--p---aj-m -o - -- sa- -o p--n--ao-- -ozna--l-. J_ p_______ t_ – j_ s__ t_ p_______ / p_________ J- p-z-a-e- t- – j- s-m t- p-z-a-a- / p-z-a-a-a- ------------------------------------------------ Ja poznajem to – ja sam to poznavao / poznavala. 0

La negativajn vortojn oni ne tradukas en la gepatran lingvon

Legante, la plurlingvuloj senkonscie tradukas en sian gepatran lingvon. Tio aŭtomate okazas, do la legantoj tion ne rimarkas. Eblus diri ke la cerbo funkcias kiel samtempa tradukisto. Sed ĝi ne ĉion tradukas! Esploro montris ke la cerbo havas enkonstruitan filtrilon. Tiu filtrilo decidas pri tio, kio tradukendas. Kaj ŝajnas kvazaŭ la filtrilo ignorus iujn vortojn. La negativajn vortojn oni ne tradukas en la gepatran lingvon. Por sia eksperimento, la esploristoj elektis denaskajn ĉinparolantojn. Ĉiuj subjektoj parolis la anglan kiel duan lingvon. La subjektoj devis taksi plurajn anglajn vortojn. Tiuj vortoj havis malsamajn emociajn enhavojn. Temis pri pozitivaj, negativaj kaj neŭtralaj terminoj. Dum la subjektoj legis la vortojn, ilia cerbo estis analizita. Tio signifas ke la esploristoj mezuris la cerban aktivecon. Ili povis tiuokaze ekkompreni kiel la cerbo laboras. Kiam vortoj tradukatas, difinitaj signaloj estigatas. Ili indikas ke la cerbo aktivas. Sed la subjektoj montris neniun aktivecon kaze de la negativaj vortoj. Nur la pozitivaj aŭ neŭtralaj terminoj tradukatis. La esploristoj ankoraŭ ne scias la kialon de tio. Teorie, la cerbo devus egale trakti ĉiujn vortojn. Sed povas esti ke la filtrilo mallonge kontrolas ĉiun vorton. Tiu analizatas dum ĝi plu legatas en la dua lingvo. Kiam vorto estas negativa, la memoro estas blokita. Alidirite, ĝi ne povas apogiĝi sur la gepatralingva vorto. La homoj povas tre senteme reagi al la vortoj. La cerbo eble volas protekti ilin kontraŭ emociaj ŝokoj…