Frazlibro

eo Is-tempo 4   »   sl Preteklost 4

84 [okdek kvar]

Is-tempo 4

Is-tempo 4

84 [štiriinosemdeset]

Preteklost 4

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto sloveno Ludu Pli
legi b-ati b____ b-a-i ----- brati 0
Mi legis. Bra---)----. B______ s___ B-a-(-) s-m- ------------ Bral(a) sem. 0
Mi legis la tutan romanon. P--b--l-a)--e--ce---om-n. P_________ s__ c__ r_____ P-e-r-l-a- s-m c-l r-m-n- ------------------------- Prebral(a) sem cel roman. 0
kompreni r-z-m-ti r_______ r-z-m-t- -------- razumeti 0
Mi komprenis. R--um----)-sem. R_________ s___ R-z-m-l-a- s-m- --------------- Razumel(a) sem. 0
Mi komprenis la tutan tekston. R-z---l-a- -em---l---o -e-e--lo. R_________ s__ c______ b________ R-z-m-l-a- s-m c-l-t-o b-s-d-l-. -------------------------------- Razumel(a) sem celotno besedilo. 0
respondi o--ovoriti o_________ o-g-v-r-t- ---------- odgovoriti 0
Mi respondis. Od---ori-(a- -e-. O___________ s___ O-g-v-r-l-a- s-m- ----------------- Odgovoril(a) sem. 0
Mi respondis ĉiujn demandojn. O--ovor-l-a)-sem na---- v---š----. O___________ s__ n_ v__ v_________ O-g-v-r-l-a- s-m n- v-a v-r-š-n-a- ---------------------------------- Odgovoril(a) sem na vsa vprašanja. 0
Mi scias tion – Mi sciis tion. Vem-t- – ve--l(----em -o. V__ t_ – v_______ s__ t__ V-m t- – v-d-l-a- s-m t-. ------------------------- Vem to – vedel(a) sem to. 0
Mi skribas tion – Mi skribis tion. Piš---t- ---api-al--- s---to. P____ t_ – n_________ s__ t__ P-š-m t- – n-p-s-l-a- s-m t-. ----------------------------- Pišem to – napisal(a) sem to. 0
Mi aŭdas tion – Mi aŭdis tion. Sliš----o – -l-š-l-----e- t-. S_____ t_ – s________ s__ t__ S-i-i- t- – s-i-a-(-) s-m t-. ----------------------------- Slišim to – slišal(a) sem to. 0
Mi iras serĉi tion – Mi iris serĉi tion. G--- t- -ska------ -e- ---iskat. G___ t_ i_____ š__ s__ t_ i_____ G-e- t- i-k-t- š-a s-m t- i-k-t- -------------------------------- Grem to iskat– šla sem to iskat. 0
Mi alportas tion – Mi alportis tion. P-ine-e- -o---pr-n---l --rines--) -em-t-. P_______ t_ – p_______ (_________ s__ t__ P-i-e-e- t- – p-i-e-e- (-r-n-s-a- s-m t-. ----------------------------------------- Prinesem to – prinesel (prinesla) sem to. 0
Mi aĉetas tion – Mi aĉetis tion. Ku----t- - -o s-m-ku----a). K____ t_ – t_ s__ k________ K-p-m t- – t- s-m k-p-l-a-. --------------------------- Kupim to – to sem kupil(a). 0
Mi atendas tion – Mi atendis tion. Pr-č-ku--- t- - to --m -rič---v-l--). P_________ t_ – t_ s__ p_____________ P-i-a-u-e- t- – t- s-m p-i-a-o-a-(-)- ------------------------------------- Pričakujem to – to sem pričakoval(a). 0
Mi klarigas tion – Mi klarigis tion. P-j-s-im to-–-t--s-m-p--a---l(a). P_______ t_ – t_ s__ p___________ P-j-s-i- t- – t- s-m p-j-s-i-(-)- --------------------------------- Pojasnim to – to sem pojasnil(a). 0
Mi konas tion – Mi konis tion. Poz-a- -o –--- -em-pozna---). P_____ t_ – t_ s__ p_________ P-z-a- t- – t- s-m p-z-a-(-)- ----------------------------- Poznam to – to sem poznal(a). 0

La negativajn vortojn oni ne tradukas en la gepatran lingvon

Legante, la plurlingvuloj senkonscie tradukas en sian gepatran lingvon. Tio aŭtomate okazas, do la legantoj tion ne rimarkas. Eblus diri ke la cerbo funkcias kiel samtempa tradukisto. Sed ĝi ne ĉion tradukas! Esploro montris ke la cerbo havas enkonstruitan filtrilon. Tiu filtrilo decidas pri tio, kio tradukendas. Kaj ŝajnas kvazaŭ la filtrilo ignorus iujn vortojn. La negativajn vortojn oni ne tradukas en la gepatran lingvon. Por sia eksperimento, la esploristoj elektis denaskajn ĉinparolantojn. Ĉiuj subjektoj parolis la anglan kiel duan lingvon. La subjektoj devis taksi plurajn anglajn vortojn. Tiuj vortoj havis malsamajn emociajn enhavojn. Temis pri pozitivaj, negativaj kaj neŭtralaj terminoj. Dum la subjektoj legis la vortojn, ilia cerbo estis analizita. Tio signifas ke la esploristoj mezuris la cerban aktivecon. Ili povis tiuokaze ekkompreni kiel la cerbo laboras. Kiam vortoj tradukatas, difinitaj signaloj estigatas. Ili indikas ke la cerbo aktivas. Sed la subjektoj montris neniun aktivecon kaze de la negativaj vortoj. Nur la pozitivaj aŭ neŭtralaj terminoj tradukatis. La esploristoj ankoraŭ ne scias la kialon de tio. Teorie, la cerbo devus egale trakti ĉiujn vortojn. Sed povas esti ke la filtrilo mallonge kontrolas ĉiun vorton. Tiu analizatas dum ĝi plu legatas en la dua lingvo. Kiam vorto estas negativa, la memoro estas blokita. Alidirite, ĝi ne povas apogiĝi sur la gepatralingva vorto. La homoj povas tre senteme reagi al la vortoj. La cerbo eble volas protekti ilin kontraŭ emociaj ŝokoj…