Frazlibro

eo Is-tempo 4   »   hr Prošlost 4

84 [okdek kvar]

Is-tempo 4

Is-tempo 4

84 [osamdeset i četiri]

Prošlost 4

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto kroata Ludu Pli
legi či--ti č_____ č-t-t- ------ čitati 0
Mi legis. Č---o / --tal- ---. Č____ / č_____ s___ Č-t-o / č-t-l- s-m- ------------------- Čitao / čitala sam. 0
Mi legis la tutan romanon. P-o-it-- sam --je----oman. P_______ s__ c_____ r_____ P-o-i-a- s-m c-j-l- r-m-n- -------------------------- Pročitao sam cijeli roman. 0
kompreni r--umj--i r________ r-z-m-e-i --------- razumjeti 0
Mi komprenis. Ra-um---/-raz---el- s--. R______ / r________ s___ R-z-m-o / r-z-m-e-a s-m- ------------------------ Razumio / razumjela sam. 0
Mi komprenis la tutan tekston. R-z-mio-/--a--mjela s-m--ij-l--tek-t. R______ / r________ s__ c_____ t_____ R-z-m-o / r-z-m-e-a s-m c-j-l- t-k-t- ------------------------------------- Razumio / razumjela sam cijeli tekst. 0
respondi od---o-iti o_________ o-g-v-r-t- ---------- odgovoriti 0
Mi respondis. O-g-v---o ---d--v--i----a-. O________ / o_________ s___ O-g-v-r-o / o-g-v-r-l- s-m- --------------------------- Odgovorio / odgovorila sam. 0
Mi respondis ĉiujn demandojn. Odg-v--io /--d-ov-ril- sam--- -v--p--a--a. O________ / o_________ s__ n_ s__ p_______ O-g-v-r-o / o-g-v-r-l- s-m n- s-a p-t-n-a- ------------------------------------------ Odgovorio / odgovorila sam na sva pitanja. 0
Mi scias tion – Mi sciis tion. Z--- to – t---a--zn---/-zn-l-. Z___ t_ – t_ s__ z___ / z_____ Z-a- t- – t- s-m z-a- / z-a-a- ------------------------------ Znam to – to sam znao / znala. 0
Mi skribas tion – Mi skribis tion. P--e- ---- -- sa- -is-o-- pisa-a. P____ t_ – t_ s__ p____ / p______ P-š-m t- – t- s-m p-s-o / p-s-l-. --------------------------------- Pišem to – to sam pisao / pisala. 0
Mi aŭdas tion – Mi aŭdis tion. Ču-em -- –-to sam č-- --č--a. Č____ t_ – t_ s__ č__ / č____ Č-j-m t- – t- s-m č-o / č-l-. ----------------------------- Čujem to – to sam čuo / čula. 0
Mi iras serĉi tion – Mi iris serĉi tion. U-i-am to-–--o---m---eo-/-uz---. U_____ t_ – t_ s__ u___ / u_____ U-i-a- t- – t- s-m u-e- / u-e-a- -------------------------------- Uzimam to – to sam uzeo / uzela. 0
Mi alportas tion – Mi alportis tion. Dono--- to –--o s-m-d-n-o---do-i-el-. D______ t_ – t_ s__ d____ / d________ D-n-s-m t- – t- s-m d-n-o / d-n-j-l-. ------------------------------------- Donosim to – to sam donio / donijela. 0
Mi aĉetas tion – Mi aĉetis tion. K--uje- t- – -o---- ku-io-- ----la. K______ t_ – t_ s__ k____ / k______ K-p-j-m t- – t- s-m k-p-o / k-p-l-. ----------------------------------- Kupujem to – to sam kupio / kupila. 0
Mi atendas tion – Mi atendis tion. Oč-ku--- t--- t--sam-oč--iv-o-------iva-a. O_______ t_ – t_ s__ o_______ / o_________ O-e-u-e- t- – t- s-m o-e-i-a- / o-e-i-a-a- ------------------------------------------ Očekujem to – to sam očekivao / očekivala. 0
Mi klarigas tion – Mi klarigis tion. O-j--n-a-a--t- ---o sam --jas--o / -bj-sni--. O__________ t_ – t_ s__ o_______ / o_________ O-j-š-j-v-m t- – t- s-m o-j-s-i- / o-j-s-i-a- --------------------------------------------- Objašnjavam to – to sam objasnio / objasnila. 0
Mi konas tion – Mi konis tion. Poznaje---o –-to --- po-navao-/ -o-n-va-a. P_______ t_ – t_ s__ p_______ / p_________ P-z-a-e- t- – t- s-m p-z-a-a- / p-z-a-a-a- ------------------------------------------ Poznajem to – to sam poznavao / poznavala. 0

La negativajn vortojn oni ne tradukas en la gepatran lingvon

Legante, la plurlingvuloj senkonscie tradukas en sian gepatran lingvon. Tio aŭtomate okazas, do la legantoj tion ne rimarkas. Eblus diri ke la cerbo funkcias kiel samtempa tradukisto. Sed ĝi ne ĉion tradukas! Esploro montris ke la cerbo havas enkonstruitan filtrilon. Tiu filtrilo decidas pri tio, kio tradukendas. Kaj ŝajnas kvazaŭ la filtrilo ignorus iujn vortojn. La negativajn vortojn oni ne tradukas en la gepatran lingvon. Por sia eksperimento, la esploristoj elektis denaskajn ĉinparolantojn. Ĉiuj subjektoj parolis la anglan kiel duan lingvon. La subjektoj devis taksi plurajn anglajn vortojn. Tiuj vortoj havis malsamajn emociajn enhavojn. Temis pri pozitivaj, negativaj kaj neŭtralaj terminoj. Dum la subjektoj legis la vortojn, ilia cerbo estis analizita. Tio signifas ke la esploristoj mezuris la cerban aktivecon. Ili povis tiuokaze ekkompreni kiel la cerbo laboras. Kiam vortoj tradukatas, difinitaj signaloj estigatas. Ili indikas ke la cerbo aktivas. Sed la subjektoj montris neniun aktivecon kaze de la negativaj vortoj. Nur la pozitivaj aŭ neŭtralaj terminoj tradukatis. La esploristoj ankoraŭ ne scias la kialon de tio. Teorie, la cerbo devus egale trakti ĉiujn vortojn. Sed povas esti ke la filtrilo mallonge kontrolas ĉiun vorton. Tiu analizatas dum ĝi plu legatas en la dua lingvo. Kiam vorto estas negativa, la memoro estas blokita. Alidirite, ĝi ne povas apogiĝi sur la gepatralingva vorto. La homoj povas tre senteme reagi al la vortoj. La cerbo eble volas protekti ilin kontraŭ emociaj ŝokoj…