Тілашар

kk Жергілікті қоғамдық көлік   »   lv Vietējais sabiedriskais transports

36 [отыз алты]

Жергілікті қоғамдық көлік

Жергілікті қоғамдық көлік

36 [trīsdesmit seši]

Vietējais sabiedriskais transports

Аударманы қалай көргіңіз келетінін таңдаңыз:   
Kazakh Latvian Ойнау Көбірек
Автобус аялдамасы қайда? K-r----autobu-a p------? K__ i_ a_______ p_______ K-r i- a-t-b-s- p-e-u-a- ------------------------ Kur ir autobusa pietura? 0
Орталыққа қай автобус барады? Kur--aut-b--s-br-uc u- c-n-ru? K___ a_______ b____ u_ c______ K-r- a-t-b-s- b-a-c u- c-n-r-? ------------------------------ Kurš autobuss brauc uz centru? 0
Қай автобусқа отыруым керек? A----ru t----a---/---olejbu---/ ----busu -a- --brauc? A_ k___ t_______ / t_________ / a_______ m__ j_______ A- k-r- t-a-v-j- / t-o-e-b-s- / a-t-b-s- m-n j-b-a-c- ----------------------------------------------------- Ar kuru tramvaju / trolejbusu / autobusu man jābrauc? 0
Басқа көлікке ауысуым керек пе? Vai--a---r--āp-rsēža-? V__ m__ i_ j__________ V-i m-n i- j-p-r-ē-a-? ---------------------- Vai man ir jāpārsēžas? 0
Басқа көлікке қай жерде ауысуым керек? Ku------ir --p--sē---? K__ m__ i_ j__________ K-r m-n i- j-p-r-ē-a-? ---------------------- Kur man ir jāpārsēžas? 0
Бір билет қанша тұрады? C-k m--s--b-aukš-n-s-b-ļ-te? C__ m____ b_________ b______ C-k m-k-ā b-a-k-a-a- b-ļ-t-? ---------------------------- Cik maksā braukšanas biļete? 0
Орталыққа дейін неше аялдама бар? C---p-et--u -- -ī-z--e-t-am? C__ p______ i_ l___ c_______ C-k p-e-u-u i- l-d- c-n-r-m- ---------------------------- Cik pieturu ir līdz centram? 0
Сізге осы жерден шығу керек. Jum- -e-t --i---p-. J___ š___ j________ J-m- š-i- j-i-k-p-. ------------------- Jums šeit jāizkāpj. 0
Сізге артқы жақтан шығу керек. Ju-- --i---p- p- a--mu-u-ējām---r-īm. J___ j_______ p_ a___________ d______ J-m- j-i-k-p- p- a-z-u-u-ē-ā- d-r-ī-. ------------------------------------- Jums jāizkāpj pa aizmugurējām durvīm. 0
Келесі метро бес минуттан соң келеді. Nā--m-i- ----- v-l-ien----k---ēc-5---nūt-m. N_______ m____ v_______ n___ p__ 5 m_______ N-k-m-i- m-t-o v-l-i-n- n-k- p-c 5 m-n-t-m- ------------------------------------------- Nākamais metro vilciens nāks pēc 5 minūtēm. 0
Келесі трамвай 10 минуттан соң келеді. Nā---ai--tr-m--js-nā-- -ē- -0 m-n--ē-. N_______ t_______ n___ p__ 1_ m_______ N-k-m-i- t-a-v-j- n-k- p-c 1- m-n-t-m- -------------------------------------- Nākamais tramvajs nāks pēc 10 minūtēm. 0
Келесі автобус 15 минуттан соң келеді. Nāk--a---a----u-s nā-- -ē---5-m-n-t-m. N_______ a_______ n___ p__ 1_ m_______ N-k-m-i- a-t-b-s- n-k- p-c 1- m-n-t-m- -------------------------------------- Nākamais autobuss nāks pēc 15 minūtēm. 0
Соңғы метро қашан кетеді? C-k-s ir-pē-ēja---------vi--ie-s? C____ i_ p_______ m____ v________ C-k-s i- p-d-j-i- m-t-o v-l-i-n-? --------------------------------- Cikos ir pēdējais metro vilciens? 0
Соңғы трамвай қашан кетеді? Ciko- -r-----j------am--js? C____ i_ p_______ t________ C-k-s i- p-d-j-i- t-a-v-j-? --------------------------- Cikos ir pēdējais tramvajs? 0
Соңғы автобус қашан кетеді? C---s--r---dējais-a--ob-s-? C____ i_ p_______ a________ C-k-s i- p-d-j-i- a-t-b-s-? --------------------------- Cikos ir pēdējais autobuss? 0
Сізде билет бар ма? Va- -um- -r-------an-- -i-e-e? V__ J___ i_ b_________ b______ V-i J-m- i- b-a-k-a-a- b-ļ-t-? ------------------------------ Vai Jums ir braukšanas biļete? 0
Билет пе? – Жоқ, менде жоқ. B--et-- - -ē, --n nav. B______ – N__ m__ n___ B-ļ-t-? – N-, m-n n-v- ---------------------- Biļete? – Nē, man nav. 0
Онда сізге айыппұл төлеу керек. Tad---m--jā-a--ā-s-d---a-d-. T__ J___ j______ s___ n_____ T-d J-m- j-m-k-ā s-d- n-u-a- ---------------------------- Tad Jums jāmaksā soda nauda. 0

Тілдің дамуы

Біз бір-бірімізбен не себепті сөйлесетіндігіміз белгілі. Біз ақпарат алмасып, бір-бірімізді түсінгіміз келеді. Тілдің нақты қалай пайда болғандығы, керісінше, белгісіз. Әртүрлі теориялар бар. Бірақ, тіл өте көне феномен екені нақты. Кейбір дене белгілері сөйлеудің алғышарттары болды. Олар бізге дыбыс шығару үшін қажет болды. Тіпті, неандертальдықтар дауысты қолдана білген. Осы арқылы олар жануарлардан өзгеше болған. Сонымен қатар, қатты, әрі күшті дауыс – өзін-өзі қорғау үшін маңызды болған. Дауыспен жауларды шошытып, қорқытуға болады. Сол кездің өзінде адамдар қару дайындап, от жаға білген. Бұл білімді келесі ұрпаққа беру керек еді. Сонымен қатар, тобырмен аң аулау үшін тіл өте қажет болды. 2 миллион жыл бұрын адамдар арасында қарапайым өзара түсіністік болған. Алғашқы тіл элементтері ишараттар мен белгілер болды. Бірақ адамдар бір-бірін қараңғыда да түсінгісі келді. Сонымен қатар, олар бір-бірін көрмей, сөйлесуді үйрену керек еді. Осылайша, белгілердің орнын алмастырған дыбыстар пайда болған. Бүгінгі кейіптегі тіл – 50 000 жыл бұрын пайда болған. Homo sapiens Африкадан көшіп, бүкіл әлемге таралды. Әр аймақтағы тіл басқа аймақтағы тілден ерекшелене бастады. Яғни, әртүрлі тілдік семьялар пайда болды. Ал, олар өз кезегінде тілдік жүйенің негізі болды. Алғашқы тілдер қазіргі тілдерге қарағанда анағұрлым қарапайым болған. Грамматика, фонология және семантиканың арқасында олар дами түсті. Әрбір тіл өз алдына бір шешім десек те болады. Ойымды қалай жеткізуге болады? - деген сұрақ басты мәселе боп қала береді.