Тілашар

kk Тәуелдік есімдігі 2   »   ad ЕхьылIэгъэ цIэпапкIэхэр 2

67 [алпыс жеті]

Тәуелдік есімдігі 2

Тәуелдік есімдігі 2

67 [тIокIищрэ блырэ]

67 [tIokIishhrje blyrje]

ЕхьылIэгъэ цIэпапкIэхэр 2

Eh'ylIjegje cIjepapkIjehjer 2

Аударманы қалай көргіңіз келетінін таңдаңыз:   
Kazakh Adyghe Ойнау Көбірек
Көзілдірік нэг----ж-р н_________ н-г-у-д-э- ---------- нэгъунджэр 0
nje---dzhj-r n___________ n-e-u-d-h-e- ------------ njegundzhjer
Ол өзінің көзілдірігін ұмытып кетті. Ащ --ъу-ъфы--) инэ-ъунджэ-к------уп-а-ъ. А_ (__________ и_________ к_____________ А- (-ъ-л-ф-г-) и-э-ъ-н-ж- к-ы-ы-ъ-п-а-ъ- ---------------------------------------- Ащ (хъулъфыгъ) инэгъунджэ къыщыгъупшагъ. 0
Ashh-(h-l-y-) --jeg-nd-hje-k-sh-yg-p-h--. A___ (_______ i___________ k_____________ A-h- (-u-f-g- i-j-g-n-z-j- k-s-h-g-p-h-g- ----------------------------------------- Ashh (hulfyg) injegundzhje kyshhygupshag.
Оның көзілдірігі қайда екен? Ащ --ъ-л----ъ--и--гъу---э ------ы-? А_ (__________ и_________ т___ щ___ А- (-ъ-л-ф-г-) и-э-ъ-н-ж- т-д- щ-I- ----------------------------------- Ащ (хъулъфыгъ) инэгъунджэ тыдэ щыI? 0
A-hh -h-lfy----n-e----zh-e--ydj- sh--I? A___ (_______ i___________ t____ s_____ A-h- (-u-f-g- i-j-g-n-z-j- t-d-e s-h-I- --------------------------------------- Ashh (hulfyg) injegundzhje tydje shhyI?
сағат с------р с_______ с-х-а-ы- -------- сыхьатыр 0
syh---yr s_______ s-h-a-y- -------- syh'atyr
Оның сағаты бұзылып қалды. И-----т-к--та---. И______ к________ И-ы-ь-т к-у-а-ъ-. ----------------- Исыхьат къутагъэ. 0
Isyh'at---t--je. I______ k_______ I-y-'-t k-t-g-e- ---------------- Isyh'at kutagje.
Сағат қабырғада ілініп тұр. С-х--тыр дэп-ъы- пылъ-гъ. С_______ д______ п_______ С-х-а-ы- д-п-ъ-м п-л-а-ъ- ------------------------- Сыхьатыр дэпкъым пылъагъ. 0
S--'a--- dj--------lag. S_______ d______ p_____ S-h-a-y- d-e-k-m p-l-g- ----------------------- Syh'atyr djepkym pylag.
төлқұжат паспорт п______ п-с-о-т ------- паспорт 0
p-s--rt p______ p-s-o-t ------- pasport
Ол төлқұжатын жоғалтып алды. Ащ-(-ъу-ъ--гъ- ипа----- -ъ--I-----. А_ (__________ и_______ к__________ А- (-ъ-л-ф-г-) и-а-п-р- к-ы-I-н-г-. ----------------------------------- Ащ (хъулъфыгъ) ипаспорт къычIинагъ. 0
A-h--(-ul-y-)--pa--o-- ky-h--n--. A___ (_______ i_______ k_________ A-h- (-u-f-g- i-a-p-r- k-c-I-n-g- --------------------------------- Ashh (hulfyg) ipasport kychIinag.
Оның төлқұжаты қайда екен? Ащ-(-ъулъ---ъ)-и--с--р---ыд- щ--? А_ (__________ и_______ т___ щ___ А- (-ъ-л-ф-г-) и-а-п-р- т-д- щ-I- --------------------------------- Ащ (хъулъфыгъ) ипаспорт тыдэ щыI? 0
A-hh -h----g) i-a------ty-j- -hhyI? A___ (_______ i_______ t____ s_____ A-h- (-u-f-g- i-a-p-r- t-d-e s-h-I- ----------------------------------- Ashh (hulfyg) ipasport tydje shhyI?
олар – өздерінің ах-- – --эм-яй а___ – а___ я_ а-э- – а-э- я- -------------- ахэр – ахэм яй 0
a-j-r-– -hjem jaj a____ – a____ j__ a-j-r – a-j-m j-j ----------------- ahjer – ahjem jaj
Балалар өздерінің ата-анасын таба алмай жүр. К--лэ--ык--хэм------т---- а--о-ы-ьр-п. К_____________ я_________ а___________ К-э-э-I-к-у-э- я-э-я-э-э- а-ъ-т-ж-р-п- -------------------------------------- КIэлэцIыкIухэм янэ-ятэхэр агъотыжьрэп. 0
K-jelj-c--k-u-j-- janje--a-je-je--a--ty-h-r---. K________________ j______________ a____________ K-j-l-e-I-k-u-j-m j-n-e-j-t-e-j-r a-o-y-h-r-e-. ----------------------------------------------- KIjeljecIykIuhjem janje-jatjehjer agotyzh'rjep.
Ата-анасы әне келе жатыр ғой! М-рыб--а-эм- я---ят--э- ----Iож-ых! М_____ а____ я_________ к__________ М-р-б- а-э-э я-э-я-э-э- к-э-I-ж-ы-! ----------------------------------- Марыба ахэмэ янэ-ятэхэр къэкIожьых! 0
M--yba-a-jem-e ja-je-jatjehje-----kIozh'y-! M_____ a______ j______________ k___________ M-r-b- a-j-m-e j-n-e-j-t-e-j-r k-e-I-z-'-h- ------------------------------------------- Maryba ahjemje janje-jatjehjer kjekIozh'yh!
Сіз – Сіздің о –-о-й о – о__ о – о-й ------- о – оуй 0
o-- o-j o – o__ o – o-j ------- o – ouj
Мюллер мырза, сіздің сапарыңыз қалай болды? Уи-ек-он --д---тэу -ебг--к---Iы---- -и----анэу-М---е-? У_______ с________ р_______________ з_________ М______ У-з-к-о- с-д-у-т-у р-б-ъ-к-о-I-г-а- з-у-х-а-э- М-л-е-? ------------------------------------------------------ УизекIон сыдэущтэу ребгъэкIокIыгъа, зиусхьанэу Мюллер? 0
U-zek--- s--je---h-j-----b-j-kIo-I--a,-zi---'a--e- Mj-ll--? U_______ s____________ r______________ z__________ M_______ U-z-k-o- s-d-e-s-h-j-u r-b-j-k-o-I-g-, z-u-h-a-j-u M-u-l-r- ----------------------------------------------------------- UizekIon sydjeushhtjeu rebgjekIokIyga, ziush'anjeu Mjuller?
Мюллер мырза, сіздің әйеліңіз қайда? Уишъ--аг---э-тыдэ щ--- з-у-хьанэ--------? У___________ т___ щ___ з_________ М______ У-ш-х-а-ъ-с- т-д- щ-I- з-у-х-а-э- М-л-е-? ----------------------------------------- Уишъхьагъусэ тыдэ щыI, зиусхьанэу Мюллер? 0
Uis-h-ag-s-e---dj- ---y-,-z-u--'an--- -jull--? U___________ t____ s_____ z__________ M_______ U-s-h-a-u-j- t-d-e s-h-I- z-u-h-a-j-u M-u-l-r- ---------------------------------------------- Uishh'agusje tydje shhyI, ziush'anjeu Mjuller?
Сіз – Сіздің о-–-оуй о – о__ о – о-й ------- о – оуй 0
o - o-j o – o__ o – o-j ------- o – ouj
Шмидт ханым, сіздің сапарыңыз қалай болды? У---к-о--с--э----у ре-гъэ-Iок-ыг-------щ-у Шми-т? У_______ с________ р_______________ г_____ Ш_____ У-з-к-о- с-д-у-т-у р-б-ъ-к-о-I-г-а- г-а-э- Ш-и-т- ------------------------------------------------- УизекIон сыдэущтэу ребгъэкIокIыгъа, гуащэу Шмидт? 0
Ui-ek--n--yd----h-tj-u-reb-j-kI--Iyga, -u--hhje--S-m-dt? U_______ s____________ r______________ g________ S______ U-z-k-o- s-d-e-s-h-j-u r-b-j-k-o-I-g-, g-a-h-j-u S-m-d-? -------------------------------------------------------- UizekIon sydjeushhtjeu rebgjekIokIyga, guashhjeu Shmidt?
Шмидт ханым, сіздің күйеуіңіз қайда? Уиш--ь---у-- ---- щыI---уащэ--Шмид-? У___________ т___ щ___ г_____ Ш_____ У-ш-х-а-ъ-с- т-д- щ-I- г-а-э- Ш-и-т- ------------------------------------ Уишъхьагъусэ тыдэ щыI, гуащэу Шмидт? 0
U--h---gu--e-tydj- -hhy-, g-as--j-- -hm--t? U___________ t____ s_____ g________ S______ U-s-h-a-u-j- t-d-e s-h-I- g-a-h-j-u S-m-d-? ------------------------------------------- Uishh'agusje tydje shhyI, guashhjeu Shmidt?

Гендік мутациялар сөйлеуге мүмкін береді.

Жер бетінде өмір сүретін барлық тіршілік иелерінің ішінде тек адам ғана сөйлей алады. Оның жануарлар мен өсімдіктерден айырмашылығы да осы. Әрине, жануарлар мен өсімдіктер де бір-бірімен сөйлеседі. Алайда, олардың тілі адамның тілі сияқты күрделі емес. Дегенмен, не себепті адам сөйлей алады? Сөйлеу қабілеті үшін белгілі бір физиологиялық ерекшеліктер қажет. Бұл ерекшеліктерді адамдардан ғана табуға болады. Бірақ, бұл адамдар оны өз беттерімен жетілдірді деген сөз емес. Эволюцияда ешнәрсе себепсіз орын алмайды. Ертеректе адам сөйлей бастады. Бұл нақты қашан болғанын ешкім білмейді. Бірақ адамды сөйлеуге итермелеген бір жайт болғандығы анық. Зерттеушілер бұған себеп генетикалық мутациялар деп санайды. Антропологтар әртүрлі тіршілік иелерінің генетикалық материалдарын салыстырды. Белгілі бір ген тілге әсер ететіндігі белгілі. Бұл гені зақымданған адамдарда тілмен байланысты проблемалар бар. Олар өз ойларын жақсы жеткізе алмайды және сөздерді дұрыс түсінбейді. Бұл ген адамдарда, маймылдарда және тышқандарда зерттелген. Адамдар мен шимпанзелерде бұл ген өте ұқсас келеді. Екі кішкентай ғана айырмашылық бар. Бірақ бұл айырмашылықтар мида айқын байқалады. Басқа гендермен бірге олар мидың белгілі бір белсенділігіне әсер етеді. Осының арқасында адам сөйлей алса, ал маймылда ол қабілет жоқ. Дегенмен, адам тілі жұмбағының жауабы әлі табылған жоқ. Сөйлей білу үшін жалғыз ғана гендік мутация жеткіліксіз. Зерттеушілер адам генінің нұсқасын тышқандарға имплантация жасаған. Олар сөйлеуді үйрене алмады.. Бірақ олардың шиқылы басқаша шыға бастаған!