Тілашар

kk Дене мүшелері   »   ad Iэпкъ-лъэпкъхэр

58 [елу сегіз]

Дене мүшелері

Дене мүшелері

58 [шъэныкъорэ ирэ]

58 [shjenykorje irje]

Iэпкъ-лъэпкъхэр

Ijepk-ljepkhjer

Аударманы қалай көргіңіз келетінін таңдаңыз:   
Kazakh Adyghe Ойнау Көбірек
Бір ер адамның суретін саламын. Сэ-хъ-л-ф-г-- ---э--сэ---. С_ х_________ с____ с_____ С- х-у-ъ-ы-ъ- с-р-т с-ш-ы- -------------------------- Сэ хъулъфыгъэ сурэт сэшIы. 0
Sj- hu--yg-- s-r--t s-es---. S__ h_______ s_____ s_______ S-e h-l-y-j- s-r-e- s-e-h-y- ---------------------------- Sje hulfygje surjet sjeshIy.
Алдымен басын. Ып--апш--у шъх---. Ы_________ ш______ Ы-э-а-ш-э- ш-х-э-. ------------------ ЫпэрапшIэу шъхьэр. 0
Y--e-a-shI-e----h-j-r. Y____________ s_______ Y-j-r-p-h-j-u s-h-j-r- ---------------------- YpjerapshIjeu shh'jer.
Қалпақ киген. Х----фы--------о---гъ-р щ-г-. Х__________ п___ у_____ щ____ Х-у-ъ-ы-ъ-м п-I- у-г-у- щ-г-. ----------------------------- Хъулъфыгъэм пэIо убгъур щыгъ. 0
Hu-f-gjem---e-- -bg---shh-g. H________ p____ u____ s_____ H-l-y-j-m p-e-o u-g-r s-h-g- ---------------------------- Hulfygjem pjeIo ubgur shhyg.
Шашы көрінбейді. Ы--хь-ц-э- к-элъагъ-хэрэп. Ы_________ к______________ Ы-ъ-ь-ц-э- к-э-ъ-г-о-э-э-. -------------------------- Ышъхьацхэр къэлъагъохэрэп. 0
Ys----ch-er kj---g---erj-p. Y__________ k______________ Y-h-'-c-j-r k-e-a-o-j-r-e-. --------------------------- Yshh'achjer kjelagohjerjep.
Құлақтары да көрінбейді. Т---кI-м----и к--лъа---хэр-п. Т____________ к______________ Т-ь-к-у-э-э-и к-э-ъ-г-о-э-э-. ----------------------------- ТхьакIумэхэри къэлъагъохэрэп. 0
T--a--umj---e----j-l--o-je-jep. T______________ k______________ T-'-k-u-j-h-e-i k-e-a-o-j-r-e-. ------------------------------- Th'akIumjehjeri kjelagohjerjep.
Арқасы да көрінбейді. Тх-цI-----ъэл---ъо--п. Т_______ к____________ Т-ы-I-р- к-э-ъ-г-о-э-. ---------------------- ТхыцIэри къэлъагъорэп. 0
Th--------k---a-orj-p. T________ k___________ T-y-I-e-i k-e-a-o-j-p- ---------------------- ThycIjeri kjelagorjep.
Көздері мен аузын саламын. Сэ нэх-мрэ -э-р- --рэ- ---I-. С_ н______ ж____ с____ с_____ С- н-х-м-э ж-м-э с-р-т с-ш-ы- ----------------------------- Сэ нэхэмрэ жэмрэ сурэт сэшIы. 0
S-- ----je-----zhj-mr-e -u---t---e--Iy. S__ n_________ z_______ s_____ s_______ S-e n-e-j-m-j- z-j-m-j- s-r-e- s-e-h-y- --------------------------------------- Sje njehjemrje zhjemrje surjet sjeshIy.
Ол адам билеп және күліп тұр. Х--л--ы---р къэш-о ы-I---эщх-. Х__________ к_____ ы___ м_____ Х-у-ъ-ы-ъ-р к-э-ъ- ы-I- м-щ-ы- ------------------------------ Хъулъфыгъэр къэшъо ыкIи мэщхы. 0
H----g-e- kjesh--ykIi --es-h-y. H________ k_____ y___ m________ H-l-y-j-r k-e-h- y-I- m-e-h-h-. ------------------------------- Hulfygjer kjesho ykIi mjeshhhy.
Ол адамның мұрны ұзын. Хъул--ыгъэм---- кIы-ьэ. Х__________ ы__ к______ Х-у-ъ-ы-ъ-м ы-э к-ы-ь-. ----------------------- Хъулъфыгъэм ыпэ кIыхьэ. 0
Hulfy-jem-ypj- kI-h-j-. H________ y___ k_______ H-l-y-j-m y-j- k-y-'-e- ----------------------- Hulfygjem ypje kIyh'je.
Қолына таяқ ұстаған. А--(х--л--ыг-- б---ы-ы--. А_ (__________ б__ ы_____ А- (-ъ-л-ф-г-) б-щ ы-ы-ъ- ------------------------- Ащ (хъулъфыгъ) бэщ ыIыгъ. 0
As---(-ul-yg) -jeshh yI-g. A___ (_______ b_____ y____ A-h- (-u-f-g- b-e-h- y-y-. -------------------------- Ashh (hulfyg) bjeshh yIyg.
Мойнына шарф таққан. А- (хъ--ъф-г---ы--ъэ--ш-эдэл- ----Iыг-. А_ (__________ ы____ п_______ е________ А- (-ъ-л-ф-г-) ы-ш-э п-ъ-д-л- е-э-I-г-. --------------------------------------- Ащ (хъулъфыгъ) ыпшъэ пшъэдэлъ ещэкIыгъ. 0
Ashh-(-u--yg)-yp--je-p----d-----s--jekIy-. A___ (_______ y_____ p________ e__________ A-h- (-u-f-g- y-s-j- p-h-e-j-l e-h-j-k-y-. ------------------------------------------ Ashh (hulfyg) ypshje pshjedjel eshhjekIyg.
Қазір қыс және суық. Джы--Iы----ы-I- чъы--. Д__ к_____ ы___ ч_____ Д-ы к-ы-а- ы-I- ч-ы-э- ---------------------- Джы кIымаф ыкIи чъыIэ. 0
Dz-y-k--ma---k-- c-y--e. D___ k_____ y___ c______ D-h- k-y-a- y-I- c-y-j-. ------------------------ Dzhy kIymaf ykIi chyIje.
Қолдары жуан. ЫI-хэ- ----ы-. Ы_____ л______ Ы-э-э- л-э-ы-. -------------- ЫIэхэр лъэшых. 0
YI-eh-------s---. Y_______ l_______ Y-j-h-e- l-e-h-h- ----------------- YIjehjer ljeshyh.
Аяқтары да мықты. Ы-ъа-ъ-хэри -ъ-шых. Ы__________ л______ Ы-ъ-к-о-э-и л-э-ы-. ------------------- Ылъакъохэри лъэшых. 0
Y-ak-h--ri--j-sh--. Y_________ l_______ Y-a-o-j-r- l-e-h-h- ------------------- Ylakohjeri ljeshyh.
Адам қардан жасалған. Хъ---фыгъэ--о-ым--эш-ы-I-гъ. Х__________ о___ х__________ Х-у-ъ-ы-ъ-р о-ы- х-ш-ы-I-г-. ---------------------------- Хъулъфыгъэр осым хэшIыкIыгъ. 0
Hul-y---r--sym--j--h---Iy-. H________ o___ h___________ H-l-y-j-r o-y- h-e-h-y-I-g- --------------------------- Hulfygjer osym hjeshIykIyg.
Үстінде шалбар да, пальто да жоқ. А--(х-ул-ф---- -ъ-нчэ-жи---лъ--у- щы---п.. А_ (__________ г________ п_______ щ_______ А- (-ъ-л-ф-г-) г-о-ч-д-и п-л-т-у- щ-г-э-.- ------------------------------------------ Ащ (хъулъфыгъ) гъончэджи палътэуи щыгъэп.. 0
A--h--h---yg) gon---edzh-----t-eui---h----p.. A___ (_______ g__________ p_______ s_________ A-h- (-u-f-g- g-n-h-e-z-i p-l-j-u- s-h-g-e-.- --------------------------------------------- Ashh (hulfyg) gonchjedzhi paltjeui shhygjep..
Бірақ ол адам жаурамайды. Ау хъу-ъ-ыг-эр -ъ---------п. А_ х__________ ч____ л______ А- х-у-ъ-ы-ъ-р ч-ы-э л-э-э-. ---------------------------- Ау хъулъфыгъэр чъыIэ лIэрэп. 0
Au----fy-----c-y--e-l---rje-. A_ h________ c_____ l________ A- h-l-y-j-r c-y-j- l-j-r-e-. ----------------------------- Au hulfygjer chyIje lIjerjep.
Ол – аққала. А---с-л-. А_ о_____ А- о-ы-I- --------- Ар осылI. 0
A- -s-l-. A_ o_____ A- o-y-I- --------- Ar osylI.

Ата-бабаларымыздың тілі

Қазіргі тілдерді лингвисттер зерттей алады. Ол үшін әртүрлі әдістер қолданылады. Бірақ мыңдаған жылдар бұрын адамдар қалай сөйлескен? Бұл сұраққа жауап беру әлдеқайда қиын. Соған қарамастан, ғалымдар бұл мәселе бойынша ұзақ уақыт бойы жұмыс істеп келеді. Олар адамдардың бұрын қалай сөйлескендерін зерттегілері келеді. Ол үшін олар көне тілдік формаларды қайта құруға тырысуда. Американдық зерттеушілер қызықты жаңалық ашты. Олар 2000 астам тілді талдаған. Олар, ең алдымен, сөйлемнің құрылымын қарастырған. Олардың зерттеулерінің нәтижесі өте қызық болып шықты. Тілдердің жартысына жуығының сөйлемдерінің құрылымы S-O-V. Яғни, келесі қағидат қолданылады: зат есім (S), толықтауыш (O), етістік (V). 700 астам тіл S-V-O үлгісін пайдаланады. 160 жуық тіл V-S-O жүйесі бойынша жұмыс істейді. V-O-S үлгісін, шамамен, 40 тіл ғана пайдаланады. 120 тілде аралас формалар қолданылады. O-V-S және O-S-V үлгілері, керісінше, сирек кездесетін жүйелер болып табылады. Осылайша, зерттелген тілдердің көпшілігі S-O-V қағидатын қолданады. Бұл тілдерге, мысалы, парсы, жапон және түрік тілдері жатады. Бірақ тірі тілдердің көпшілігі S-V-O үлгісін ұстанады. Үндігерман тілдер семьясында, бүгінде, осы сөйлем құрылымы жиі қолданылады. Ғалымдардың пікірінше, бұрын адамдар S-O-V үлгісімен сөйлеген. Барлық тілдер осы жүйеге негізделген. Кейін, алайда, тілдер әртүрлі бағытта дамып кеткен. Неліктен бұлай болғандығы, әзірге белгісіз. Сөйлем құрылымындағы өзгерістің белгілі бір себебі болу керек. Себебі, эволюцияда тек артықшылықтары бар заттар жойылмайды...