Fraseboek

af Bysinne met of   »   ti “ከም” ዘለዎም ንኡስ ሓሳብት

93 [drie en negentig]

Bysinne met of

Bysinne met of

93 [ተስዓንሰለስተን]

93 [tesi‘aniselesiteni]

“ከም” ዘለዎም ንኡስ ሓሳብት

“kemi” zelewomi ni’usi ḥasabiti

Kies hoe jy die vertaling wil sien:   
Afrikaans Tigrinja Speel Meer
Ek weet nie of hy my lief het nie. ንሱ ከም----ኒ---ፈ--ን--። ን_ ከ______ ኣ________ ን- ከ-ዘ-ቅ-ኒ ኣ-ፈ-ጥ-‘-። -------------------- ንሱ ከምዘፍቅረኒ ኣይፈልጥን‘የ። 0
nisu-kem-----k’irenī ayifelit’--i‘--። n___ k______________ a_______________ n-s- k-m-z-f-k-i-e-ī a-i-e-i-’-n-‘-e- ------------------------------------- nisu kemizefik’irenī ayifelit’ini‘ye።
Ek weet nie of hy terugkom nie. ንሱ ከ-ዝ--ስ ይፈል-ን--። ን_ ከ_____ ይ_______ ን- ከ-ዝ-ለ- ይ-ል-ን-የ- ------------------ ንሱ ከምዝምለስ ይፈልጥን‘የ። 0
nisu kem-z---le-----f-l-t-in-‘--። n___ k___________ y______________ n-s- k-m-z-m-l-s- y-f-l-t-i-i-y-። --------------------------------- nisu kemizimilesi yifelit’ini‘ye።
Ek weet nie of hy my sal bel nie. ን-ሱከምዝድውለለ----ልጥን-የ። ን ሱ________ ይ_______ ን ሱ-ም-ድ-ለ-ይ ይ-ል-ን-የ- -------------------- ን ሱከምዝድውለለይ ይፈልጥን‘የ። 0
ni su-----i-i-il-le-- yif---t’-n-‘-e። n_ s_________________ y______________ n- s-k-m-z-d-w-l-l-y- y-f-l-t-i-i-y-። ------------------------------------- ni sukemizidiwileleyi yifelit’ini‘ye።
Of hy my wel lief het? ከ- ----- ? ከ_ ዘ____ ? ከ- ዘ-ቅ-ኒ ? ---------- ከም ዘፍቅረኒ ? 0
k-mi-----k’--e-- ? k___ z__________ ? k-m- z-f-k-i-e-ī ? ------------------ kemi zefik’irenī ?
Of hy wel terugkom? ከ- -ምለስ ? ከ_ ዝ___ ? ከ- ዝ-ለ- ? --------- ከም ዝምለስ ? 0
kem--zi--le---? k___ z_______ ? k-m- z-m-l-s- ? --------------- kemi zimilesi ?
Of hy my wel sal bel? ከም--ድው--ይ ? ከ_ ዝ_____ ? ከ- ዝ-ው-ለ- ? ----------- ከም ዝድውለለይ ? 0
ke-- -i---i---ey--? k___ z___________ ? k-m- z-d-w-l-l-y- ? ------------------- kemi zidiwileleyi ?
Ek wonder of hy aan my dink. ይ--በ- -ዩ--ብል--ቶ--ሎኒ ። ይ____ ዲ_ ዝ__ ሕ_ ኣ__ ። ይ-ስ-ኒ ዲ- ዝ-ል ሕ- ኣ-ኒ ። --------------------- ይሓስበኒ ዲዩ ዝብል ሕቶ ኣሎኒ ። 0
yi-̣a--b--ī-dī-u zi-i----̣-to-alo---። y_________ d___ z_____ ḥ___ a____ ። y-h-a-i-e-ī d-y- z-b-l- h-i-o a-o-ī ። ------------------------------------- yiḥasibenī dīyu zibili ḥito alonī ።
Ek wonder of hy iemand anders het. ካል---ላቶ-ድ--ዝብል--ቶ ኣሎ-። ካ__ ኣ__ ድ_ ዝ__ ሕ_ ኣ___ ካ-እ ኣ-ቶ ድ- ዝ-ል ሕ- ኣ-ኒ- ---------------------- ካልእ ኣላቶ ድያ ዝብል ሕቶ ኣሎኒ። 0
ka---- a-at- diy- --bili--̣------o--። k_____ a____ d___ z_____ ḥ___ a_____ k-l-’- a-a-o d-y- z-b-l- h-i-o a-o-ī- ------------------------------------- kali’i alato diya zibili ḥito alonī።
Ek wonder of hy jok. ይ-- ----ብል ---ኣ-ኒ። ይ__ ዲ_ ዝ__ ሕ_ ኣ___ ይ-ሱ ዲ- ዝ-ል ሕ- ኣ-ኒ- ------------------ ይሕሱ ዲዩ ዝብል ሕቶ ኣሎኒ። 0
yi--i---dī-u ---i---ḥi----lon-። y_____ d___ z_____ ḥ___ a_____ y-h-i-u d-y- z-b-l- h-i-o a-o-ī- -------------------------------- yiḥisu dīyu zibili ḥito alonī።
Of hy wel aan my dink? ከ- ዝ-ስበኒ-? ከ_ ዝ____ ? ከ- ዝ-ስ-ኒ ? ---------- ከም ዝሓስበኒ ? 0
k--i-z--̣a----n- ? k___ z_________ ? k-m- z-h-a-i-e-ī ? ------------------ kemi ziḥasibenī ?
Of hy wel iemand anders het? ካ-እ-ከም -ላቶ ? ካ__ ከ_ ዘ__ ? ካ-እ ከ- ዘ-ቶ ? ------------ ካልእ ከም ዘላቶ ? 0
ka--’i --m- zela-o ? k_____ k___ z_____ ? k-l-’- k-m- z-l-t- ? -------------------- kali’i kemi zelato ?
Of hy wel die waarheid praat? እ- -ቂ ---ዝ-ረ--? እ_ ሓ_ ከ_ ዝ___ ? እ- ሓ- ከ- ዝ-ረ- ? --------------- እቲ ሓቂ ከም ዝዛረብ ? 0
it--ḥ---- k----zizar--i ? i__ ḥ____ k___ z_______ ? i-ī h-a-’- k-m- z-z-r-b- ? -------------------------- itī ḥak’ī kemi zizarebi ?
Ek twyfel of hy werklik van my hou. ናይ--ቂ --ዝፈ-ወ- እ-----ኣሎ-። ና____ ከ______ እ____ ኣ___ ና-ብ-ቂ ከ-ዝ-ት-ኒ እ-ራ-ር ኣ-ኹ- ------------------------ ናይብሓቂ ከምዝፈትወኒ እጣራጠር ኣሎኹ። 0
na---iḥ-k’- -e---i-e-i-e-- i-’arat-e---a-o-̱-። n__________ k_____________ i__________ a_____ n-y-b-h-a-’- k-m-z-f-t-w-n- i-’-r-t-e-i a-o-̱-። ----------------------------------------------- nayibiḥak’ī kemizifetiwenī it’arat’eri aloẖu።
Ek twyfel of hy vir my gaan skryf. እጽሕፈለ------ለ እጣ-ጠር-ኣ--። እ_____ ዲ_ ኢ_ እ____ ኣ___ እ-ሕ-ለ- ዲ- ኢ- እ-ራ-ር ኣ-ኹ- ----------------------- እጽሕፈለይ ዲዩ ኢለ እጣራጠር ኣሎኹ። 0
its--ḥifele-i d----ī-e -t’-rat--r- -l-h--። i____________ d___ ī__ i__________ a_____ i-s-i-̣-f-l-y- d-y- ī-e i-’-r-t-e-i a-o-̱-። ------------------------------------------- its’iḥifeleyi dīyu īle it’arat’eri aloẖu።
Ek twyfel of hy met my gaan trou. ከም-ም-ዓ-ኒ --ራጠ- ኣሎኹ። ከ_______ እ____ ኣ___ ከ-ዝ-ር-ወ- እ-ራ-ር ኣ-ኹ- ------------------- ከምዝምርዓወኒ እጣራጠር ኣሎኹ። 0
k-miz---ri-aw-nī-i----at’--- --o-̱-። k_______________ i__________ a_____ k-m-z-m-r-‘-w-n- i-’-r-t-e-i a-o-̱-። ------------------------------------ kemizimiri‘awenī it’arat’eri aloẖu።
Of hy wel werklik van my hou? ና-ብሓዊ ከ--ዝፈትወ- ? ና____ ከ_ ዝ____ ? ና-ብ-ዊ ከ- ዝ-ት-ኒ ? ---------------- ናይብሓዊ ከም ዝፈትወኒ ? 0
nay--i--awī -e----i----w--- ? n_________ k___ z_________ ? n-y-b-h-a-ī k-m- z-f-t-w-n- ? ----------------------------- nayibiḥawī kemi zifetiwenī ?
Of hy wel vir my gaan skryf? ከ- -ጽ--ለይ ? ከ_ ዝ_____ ? ከ- ዝ-ሕ-ለ- ? ----------- ከም ዝጽሕፈለይ ? 0
kem--zit-’--------yi-? k___ z_____________ ? k-m- z-t-’-h-i-e-e-i ? ---------------------- kemi zits’iḥifeleyi ?
Of hy wel met my gaan trou? ከ----ር--- ? ከ_ ዝ_____ ? ከ- ዝ-ር-ወ- ? ----------- ከም ዝምርዓወኒ ? 0
k-mi---mir-‘-wenī-? k___ z___________ ? k-m- z-m-r-‘-w-n- ? ------------------- kemi zimiri‘awenī ?

Hoe leer die brein grammatika?

Ons begin as babas ons moedertaal leer. Dit gebeur heeltemal outomaties. Ons is nie daarvan bewus nie. Ons brein moet egter baie doen terwyl ons leer. As ons byvoorbeeld grammatika leer, het dit baie werk. Dit hoor elke dag nuwe dinge. Dit kry aanhoudend nuwe impulse. Die brein kan egter nie elke impuls afsonderlik verwerk nie. Dit moet ekonomies werk. Daarom oriënteer dit homself volgens reëlmatigheid. Die brein onthou wat dit gereeld hoor. Dit registreer hoe ’n spesifieke ding gebeur. Uit dié voorbeelde skep dit dan ’n grammatikale reël. Kinders weet of ’n sin reg of verkeerd is. Hulle weet egter nie hoekom dit so is nie. Die brein ken die reëls sonder dat hy dit geleer het. Volwassenes leer ’n taal anders. Hulle ken reeds die struktuur van hul moedertaal. Dit vorm die grondslag vir die nuwe grammatikale reëls. Volwassenes het onderrig nodig om te leer. Wanneer die brein grammatika leer, het dit ’n vaste stelsel. Dit kan byvoorbeeld in selfstandige naamwoorde en werkwoorde gesien word. Hulle word in verskillende dele van die brein gestoor. Wanneer hulle verwerk word, is verskillende dele van die brein aktief. Maklike reëls word ook anders as ingewikkelde reëls geleer. Vir ingewikkelde reëls werk meer dele van die brein saam. Presies hoe die brein grammatika leer, is nog nie nagevors nie. Ons weet egter dat dit teoreties alle grammatika kan leer…