Н--зн----- ли -- ---вол-.
Н_ з___ д_ л_ м_ о_ в____
Н- з-а- д- л- м- о- в-л-.
-------------------------
Не знам да ли ме он воли. 0 Ne z-a- d- l------n voli.N_ z___ d_ l_ m_ o_ v____N- z-a- d- l- m- o- v-l-.-------------------------Ne znam da li me on voli.
Д- л---- -е он ---т-ти?
Д_ л_ ћ_ с_ о_ в_______
Д- л- ћ- с- о- в-а-и-и-
-----------------------
Да ли ће се он вратити? 0 Da--i -́e-s- on--rati--?D_ l_ ć_ s_ o_ v_______D- l- c-e s- o- v-a-i-i-------------------------Da li će se on vratiti?
Пи--м с- -а-л-----и-а -ру--.
П____ с_ д_ л_ о_ и__ д_____
П-т-м с- д- л- о- и-а д-у-у-
----------------------------
Питам се да ли он има другу. 0 P--am----da-li--n-i---d-ugu.P____ s_ d_ l_ o_ i__ d_____P-t-m s- d- l- o- i-a d-u-u-----------------------------Pitam se da li on ima drugu.
Пита---- да ----- --же.
П____ с_ д_ л_ о_ л____
П-т-м с- д- л- о- л-ж-.
-----------------------
Питам се да ли он лаже. 0 Pi--m--e d--li--- --ž-.P____ s_ d_ l_ o_ l____P-t-m s- d- l- o- l-ž-.-----------------------Pitam se da li on laže.
М-с---ли-он --ак--а -е-е?
М____ л_ о_ и___ н_ м____
М-с-и л- о- и-а- н- м-н-?
-------------------------
Мисли ли он ипак на мене? 0 Mi--- -- -n ---- -a -e--?M____ l_ o_ i___ n_ m____M-s-i l- o- i-a- n- m-n-?-------------------------Misli li on ipak na mene?
Има -- о----а---е-- -р--у?
И__ л_ о_ и___ н___ д_____
И-а л- о- и-а- н-к- д-у-у-
--------------------------
Има ли он ипак неку другу? 0 I---l- on--p-k----- drugu?I__ l_ o_ i___ n___ d_____I-a l- o- i-a- n-k- d-u-u---------------------------Ima li on ipak neku drugu?
Г--о-и-ли о---п-к -с-ин-?
Г_____ л_ о_ и___ и______
Г-в-р- л- о- и-а- и-т-н-?
-------------------------
Говори ли он ипак истину? 0 G---ri--i on--pak -s--nu?G_____ l_ o_ i___ i______G-v-r- l- o- i-a- i-t-n-?-------------------------Govori li on ipak istinu?
Су-----д- -и ће ми пи--т-.
С_____ д_ л_ ћ_ м_ п______
С-м-а- д- л- ћ- м- п-с-т-.
--------------------------
Сумњам да ли ће ми писати. 0 Sum-j-- -- -i -́e--- -isat-.S______ d_ l_ ć_ m_ p______S-m-j-m d- l- c-e m- p-s-t-.----------------------------Sumnjam da li će mi pisati.
Да -и -е-м-----и-ак-о---ити?
Д_ л_ ћ_ м_ о_ и___ о_______
Д- л- ћ- м- о- и-а- о-е-и-и-
----------------------------
Да ли ће ме он ипак оженити? 0 Da -i--́e-m--on -pak --eniti?D_ l_ ć_ m_ o_ i___ o_______D- l- c-e m- o- i-a- o-e-i-i------------------------------Da li će me on ipak oženiti?
Ons begin as babas ons moedertaal leer.
Dit gebeur heeltemal outomaties.
Ons is nie daarvan bewus nie.
Ons brein moet egter baie doen terwyl ons leer.
As ons byvoorbeeld grammatika leer, het dit baie werk.
Dit hoor elke dag nuwe dinge.
Dit kry aanhoudend nuwe impulse.
Die brein kan egter nie elke impuls afsonderlik verwerk nie.
Dit moet ekonomies werk.
Daarom oriënteer dit homself volgens reëlmatigheid.
Die brein onthou wat dit gereeld hoor.
Dit registreer hoe ’n spesifieke ding gebeur.
Uit dié voorbeelde skep dit dan ’n grammatikale reël.
Kinders weet of ’n sin reg of verkeerd is.
Hulle weet egter nie hoekom dit so is nie.
Die brein ken die reëls sonder dat hy dit geleer het.
Volwassenes leer ’n taal anders.
Hulle ken reeds die struktuur van hul moedertaal.
Dit vorm die grondslag vir die nuwe grammatikale reëls.
Volwassenes het onderrig nodig om te leer.
Wanneer die brein grammatika leer, het dit ’n vaste stelsel.
Dit kan byvoorbeeld in selfstandige naamwoorde en werkwoorde gesien word.
Hulle word in verskillende dele van die brein gestoor.
Wanneer hulle verwerk word, is verskillende dele van die brein aktief.
Maklike reëls word ook anders as ingewikkelde reëls geleer.
Vir ingewikkelde reëls werk meer dele van die brein saam.
Presies hoe die brein grammatika leer, is nog nie nagevors nie.
Ons weet egter dat dit teoreties alle grammatika kan leer…