Н--ов-от-ча-овни- е ра-и-ан.
Н_______ ч_______ е р_______
Н-г-в-о- ч-с-в-и- е р-с-п-н-
----------------------------
Неговиот часовник е расипан. 0 N-egu--io--chas-vnik -- r---p--.N_________ c________ y_ r_______N-e-u-v-o- c-a-o-n-k y- r-s-p-n---------------------------------Nyeguoviot chasovnik ye rasipan.
Ка---е -е-о--от-па---?
К___ е н_______ п_____
К-д- е н-г-в-о- п-с-ш-
----------------------
Каде е неговиот пасош? 0 Ka----ye n------i-----sos-?K____ y_ n_________ p______K-d-e y- n-e-u-v-o- p-s-s-?---------------------------Kadye ye nyeguoviot pasosh?
ადამიანი ერთადერთი ცოცხალი არსებაა დედამიწაზე, რომელსაც ლაპარაკი შეუძლია.
ეს ასხვავებს მას ცხოველებისა და მცენარეებისგან.
ცხოველები და მცენარეები, რა თქმა უნდა, ურთიერთობენ.
თუმცა, ისინი რთულმარცვლიან ენაზე არ ლაპარაკობენ.
მაგრამ რატომ შეუძლია ადამიანს ლაპარაკი?
ლაპარაკის უნარს გარკვეული ფიზიკური თვისებები სჭირდება.
ეს ფიზიკური თვისებები მხოლოდ ადამიანებს აქვთ.
თუმცა, ეს სულაც არ ნიშნავს, რომ ადამიანში ისინი განვითარდა.
ევოლუციის ისტორიაში უმიზეზოდ არაფერი ხდება.
სადღაც ისტორიის რომელიღაც მონაკვეთში ადამიანმა ლაპარაკი დაიწყო.
ჩვენ ჯერ არ ვიცით, თუ ზუსტად როდის მოხდა ეს.
მაგრამ რაღაც უნდა მომხდარიყო, რამაც ადამიანს ლაპარაკის საშუალება მისცა.
მკვლევარების აზრით, ამაზე პასუხისმგებელი იყო გენეტიკური მუტაცია.
ანთროპოლოგებმა შეადარეს სხვადასხვა ცოცხალი არსების გენეტიკური მასალა.
კარგად არის ცნობილი, რომ გარკვეული გენი ზემოქმედებას ახდენს მეტყველებაზე.
ადამიანებს, რომლებშიც ის დაზიანებულია, მეტყველების პრობლემები აქვთ.
მათ არ შეუძლიათ საკუთარი თავის კარგად გამოხატვა და უჭირთ სიტყვების გაგება.
ეს გენი შეამოწმეს ადამიანებში, მაიმუნებში და თაგვებში.
ის ძალიან გავს ერთმანეთს ადამიანებში და შიმპანზეში.
შესაძლებელია მხოლოდ ორი პატარა განსხვავების იდენტიფიცირება.
მაგრამ ეს განსხვავებები საკუთარ არსებობას ტვინში ამჟღავნებს.
სხვა გენებთან ერთად, ისინი ზემოქმედებას ახდენენ ტვინის გარკვეულ აქტივობაზე.
ამიტომ ადამიანებს შეუძლიათ ლაპარაკი, მაიმუნებს კი - არა.
თუმცა, ადამიანის ენის გამოცანა ჯერ არ არის ამოხსნილი.
რადგან მხოლოდ გენის მუტაცია საკმარისი არ არის ლაპარაკის დასაწყებად.
მკვლევარებმა ადამიანის გენის ვარიანტი თაგვებს ჩაუნერგეს.
მან თაგვებს ლაპარაკის უნარი არ მისცა...
მაგრამ მათმა წრიპინმა საკმაოდ დიდი ხმაური გამოიწვია!