Тілашар

kk Қысқа әңгіме 1   »   nn Småprat 1

20 [жиырма]

Қысқа әңгіме 1

Қысқа әңгіме 1

20 [tjue]

Småprat 1

Аударманы қалай көргіңіз келетінін таңдаңыз:   
Kazakh Nynorsk Ойнау Көбірек
Жайғасып отырыңыз! S-- -e---ed! S__ d__ n___ S-å d-g n-d- ------------ Slå deg ned! 0
Өз үйіңіздегідей сезініңіз! F-l de--so--h--m-! F__ d__ s__ h_____ F-l d-g s-m h-i-e- ------------------ Føl deg som heime! 0
Не ішесіз? Kva-v-- du-h- - -r---e? K__ v__ d_ h_ å d______ K-a v-l d- h- å d-i-k-? ----------------------- Kva vil du ha å drikke? 0
Музыканы ұнатасыз ба? Li----d---usik-? L____ d_ m______ L-k-r d- m-s-k-? ---------------- Likar du musikk? 0
Мен классикалық музыканы ұнатамын. E- l--a--klas-i-k musik-. E_ l____ k_______ m______ E- l-k-r k-a-s-s- m-s-k-. ------------------------- Eg likar klassisk musikk. 0
Мынау менің компакт-дискілерім. Her -r -D-an- mi-e. H__ e_ C_____ m____ H-r e- C---n- m-n-. ------------------- Her er CD-ane mine. 0
Қандай да бір аспапта ойнайсыз ба? S-e-ar du--i---nstru-en-? S_____ d_ e__ i__________ S-e-a- d- e-t i-s-r-m-n-? ------------------------- Spelar du eit instrument? 0
Мынау менің гитарам. H-r-e- ----r-n -in. H__ e_ g______ m___ H-r e- g-t-r-n m-n- ------------------- Her er gitaren min. 0
Ән айтуды ұнатасыз ба? Li-ar-du-å syng-e? L____ d_ å s______ L-k-r d- å s-n-j-? ------------------ Likar du å syngje? 0
Балаларыңыз бар ма? Ha- -- bo--? H__ d_ b____ H-r d- b-r-? ------------ Har du born? 0
Итіңіз бар ма? Har d- --nd? H__ d_ h____ H-r d- h-n-? ------------ Har du hund? 0
Мысығыңыз бар ма? Har--u katt? H__ d_ k____ H-r d- k-t-? ------------ Har du katt? 0
Мынау менің кітаптарым. He--er bø-e-- -i-e. H__ e_ b_____ m____ H-r e- b-k-n- m-n-. ------------------- Her er bøkene mine. 0
Қазір мына кітапты оқып жатырмын. Eg le----n-e---ka no. E_ l__ d____ b___ n__ E- l-s d-n-e b-k- n-. --------------------- Eg les denne boka no. 0
Сіз не оқығанды ұнатасыз? K-a -ik-r-d------s-? K__ l____ d_ å l____ K-a l-k-r d- å l-s-? -------------------- Kva likar du å lese? 0
Сізге концертке барған ұнай ма? Lika- -u-å--- på--o-se-t? L____ d_ å g_ p_ k_______ L-k-r d- å g- p- k-n-e-t- ------------------------- Likar du å gå på konsert? 0
Сізге театрға барған ұнай ма? Li-ar----- -å -å te-t-r? L____ d_ å g_ p_ t______ L-k-r d- å g- p- t-a-e-? ------------------------ Likar du å gå på teater? 0
Сізге операға барған ұнай ма? L--ar -u å -- --op-ra-n? L____ d_ å g_ i o_______ L-k-r d- å g- i o-e-a-n- ------------------------ Likar du å gå i operaen? 0

Ана тілі? Әке тілі!

Адам бала кезінде тілді кімнен үйренеді? Әрине, көпшілігі «Анадан!» деп жауап беруі мүмкін. Жер бетіндегі адамдардың көпшілігінің пікірі осындай. «Ана тілі» деген ұғым барлық дерлік халықтарда кездеседі. Оны ағылшындар да, қытайлар да жақсы біледі. Мүмкін, аналар балалармен көбірек уақыт өткізетіндіктен шығар. Алайда, жаңа зерттеулердің нәтижелері басқаша. Олар біздің тіл, көп жағдайда, әкелеріміздің тілі екендігін көрсетеді. Ғалымдар аралас халықтардың генетикалық материалдары мен тілдерін зерттеп жатыр. Мұндай халықтарда ата-аналар әртүрлі мәдениет өкілдері болып табылады. Бұл халықтар бірнеше мың жыл бұрын пайда болған. Оған халықтардың үлкен қоныс аударулары себеп болған. Бұл аралас халықтардың генетикалық материалдары генетикалық тұрғыдан талданған. Содан кейін, оны халықтың тілімен салыстырған. Көптеген халықтар өздерінің ата-бабаларының тілінде сөйлейді. Бұл дегеніміз Y хромосомасына жататын тіл ұлттық тіл болып табылатынын білдіреді. Сонымен, ер адамдар өз тілдерін шет елдерге әкелген. Содан кейін әйелдер ерлердің жаңа тілін меңгерген. Бірақ бүгінгі күннің өзінде әкелер тілімізге қатты әсер етеді. Себебі кішкентай балалар тіл үйрену кезінде әкелеріне еліктейді. Әкелер балаларымен әлдеқайда аз сөйлеседі. Сондай-ақ, ерлердің сөйлемдерінің құрылымы әйелдердікіне қарағанда әлдеқайда қарапайым. Осы себептен, балалар әке тілін тез үйренеді. Әке тілі олар үшін күрделі емес, сондықтан оны үйрену де оңайырақ. Сондықтан әңгіме барысында балалар анадан гөрі әкеге көбірек еліктейді. Дегенмен, кейінірек, ананың қолданатын сөздері бала тілін қалыптастырады. Осылайша, біздің тілге аналар да, әкелер де әсер етеді. Сондықтан да, ана тілі – ата-ана тілі деп аталуы керек!