І --ы по--ыі--маж-н---к--б-с--з--а-чы---.
І т__ п_____ с_______ к______ з г________
І т-ы п-р-ы- с-а-а-а- к-ў-а-ы з г-р-ы-а-.
-----------------------------------------
І тры порцыі смажанай каўбасы з гарчыцай. 0 І-tr- por--y- sma--a--y --ub-s- ----r--y---y.І t__ p______ s________ k______ z g__________І t-y p-r-s-і s-a-h-n-y k-u-a-y z g-r-h-t-a-.---------------------------------------------І try portsyі smazhanay kaubasy z garchytsay.
Яка--ў-В-с--с---г-------а?
Я___ ў В__ ё___ г_________
Я-а- ў В-с ё-ц- г-р-д-і-а-
--------------------------
Якая ў Вас ёсць гародніна? 0 Y----- - Va---o-t-’-g-r-d--n-?Y_____ u V__ y_____ g_________Y-k-y- u V-s y-s-s- g-r-d-і-a-------------------------------Yakaya u Vas yosts’ garodnіna?
У В-- -с-ь--аб-?
У В__ ё___ б____
У В-с ё-ц- б-б-?
----------------
У Вас ёсць бабы? 0 U Va----st-’---by?U V__ y_____ b____U V-s y-s-s- b-b-?------------------U Vas yosts’ baby?
Я--- л-б-- --івы.
Я н_ л____ а_____
Я н- л-б-ю а-і-ы-
-----------------
Я не люблю алівы. 0 Ya ---lyu--y- alі--.Y_ n_ l______ a_____Y- n- l-u-l-u a-і-y---------------------Ya ne lyublyu alіvy.
Я--е-л---ю ----ы.
Я н_ л____ г_____
Я н- л-б-ю г-ы-ы-
-----------------
Я не люблю грыбы. 0 Ya -e-lyubl-u -r-by.Y_ n_ l______ g_____Y- n- l-u-l-u g-y-y---------------------Ya ne lyublyu gryby.
ენების უმრავლესობა, რომლებზეც მთელ მსოფლიოში ლაპარაკობენ, ტონალური ენებია.
ტონალური ენების შემთხვევაში ტონის სიმაღლე უმნიშვნელოვანესია.
ისინი განსაზღვრავენ სიტყვის ან მარცვლის მნიშვნელობას.
ამდენად, ტონი მჭიდროდ უკავშირდება სიტყვას.
ენების უმრავლესობა, რომლებზეც აზიაში ლაპარაკობენ, ტონალური ენებია.
მაგალითად, ჩინური, ტაილანდური და ვიეტნამური.
არაერთი ტონალური ენა არსებობს ასევე აფრიკაში.
ამერიკაში ბევრი ადგილობრივი ენა ასევე ტონალური ენაა.
ინდო-ევროპული ენები უპირატესად მხოლოდ შეიცავენ ტონალურ ელემენტებს.
მაგალითად, ეს ეხება შვედურს და სერბულს.
ცალკეულ ენებში ტონის სიმაღლის სიხშირე ცვალებადობს.
ჩინურში არჩევენ ოთხ სხვადასხვა ტონს.
აღნიშნულის გათვალისწინებით, მარცვალს
ma
შეიძლება ჰქონდეს ოთხი მნიშვნელობა.
ეს მნიშვნელობებია
დედა, კანაფი, ცხენი
და
აღშფოთებით ლაპარაკი.
საინტერესოა, რომ ტონალურ ენებს ასევე გავლენა აქვს ჩვენს სმენაზე.
ეს დაადასტურა აბსოლუტური სმენის კვლევებმა.
აბსოლუტური სმენა არის გაგონილი ტონების ზუსტად გამოცნობის უნარი.
აბსოლუტური სმენა ევროპაში და ჩრდილოეთ ამერიკაში ძალიან იშვიათია.
ის აქვს 1 ადამიანზე უფრო ნაკლებს 10,000-ში.
სხვა სიტუაციაა ჩინურზე, როგორც მშობლიურ ენაზე მოლაპარაკეებს შორის.
აქ ეს განსაკუთრებული უნარი 9-ჯერ მეტ ადამიანს აქვს.
ჩვენ ყველას აბსოლუტური სმენა გვქონდა ჩვილობაში.
ეს უნარი გამოვიყენეთ, რომ სწორად ლაპარაკი გვესწავლა.
სამწუხაროდ, მოგვიანებით ადამიანების უმრავლესობამ ეს უნარი დაკარგა.
ტონების სიმაღლე ასევე მნიშვნელოვანია მუსიკაში.
ეს განსაკუთრებით იმ კულტურებს ეხება, სადაც ტონალურ ენაზე ლაპარაკობენ.
ისინი ძალიან ზუსტად უნდა მიჰყვნენ მელოდიას.
სხვაგვარად მშვენიერი სიმღერა სიყვარულზე აბსურდულ სიმღერად გადაიქცევა!