У --- ё-----з--і?
У В__ ё___ д_____
У В-с ё-ц- д-е-і-
-----------------
У Вас ёсць дзеці? 0 U-Vas-y-s-s--d----і?U V__ y_____ d______U V-s y-s-s- d-e-s-?--------------------U Vas yosts’ dzetsі?
У---с---ць--а--ка?
У В__ ё___ с______
У В-с ё-ц- с-б-к-?
------------------
У Вас ёсць сабака? 0 U V-s y-sts- sa--ka?U V__ y_____ s______U V-s y-s-s- s-b-k-?--------------------U Vas yosts’ sabaka?
Вы---д--це ў -э-т-?
В_ х______ ў т_____
В- х-д-і-е ў т-а-р-
-------------------
Вы ходзіце ў тэатр? 0 V--k-odzіtse-u---atr?V_ k________ u t_____V- k-o-z-t-e u t-a-r----------------------Vy khodzіtse u teatr?
В---о--і---ў---ер-?
В_ х______ ў о_____
В- х-д-і-е ў о-е-у-
-------------------
Вы ходзіце ў оперу? 0 V- k-o-z---- u o--r-?V_ k________ u o_____V- k-o-z-t-e u o-e-u----------------------Vy khodzіtse u operu?
ვისგან ისწავლე მშობლიური ენა ბავშვობაში?
რა თქმა უნდა იტყვი: დედისგან!
ასე ფიქრობს ადამიანების უმრავლესობა მთელ მსოფლიოში.
ტერმინი ‘დედაენა’ არსებობს თითქმის ყველა ერში.
ამ ტერმინს იცნობენ როგორც ინგლისელები, ისე ჩინელები.
ალბათ იმიტომ, რომ დედები უფრო მეტ დროს ატარებენ ბავშვებთან.
მაგრამ ბოლოდროინდელმა კვლევებმა განსხვავებული შედეგები გამოავლინა.
ამ კვლევების მიხედვით ჩვენი ენა უმეტესად ჩვენი მამების ენაა.
მკვლევარებმა გამოიკვლიეს შერეული ტომების გენეტიკური მასალა და ენები.
ასეთ ტომებში მშობლები სხვადასხვა კულტურის წარმომადგენლები არიან.
ეს ტომები ათასობით წლის წინ წარმოიშვა.
ამის მიზეზი იყო დიდი მიგრაციული აქტიურობა.
ამ შერეული ტომების გენეტიკური მასალა გენეტიკურად გაანალიზდა.
მერე კი მოხდა მისი შედარება ტომის ენასთან.
ტომების უმრავლესობა მათი მამაკაცი წინაპრების ენაზე ლაპარაკობს.
ეს ნიშნავს, რომ ქვეყნის ენა Y ქრომოსომიდან მოდის.
ასე რომ, მამაკაცებმა საკუთარი ენა თან მოიტანეს უცხო მიწებიდან.
მერე კი იქ მცხოვრებმა ქალებმა მამაკაცების ახალი ენა აითვისეს.
მაგრამ დღესაც კი, მამებს ძალიან დიდი გავლენა აქვთ ჩვენს ენაზე.
რადგან სწავლის დროს პატარა ბავშვები თავიანთი მამების ენაზე არიან ორიენტირებულები.
მამები თავიანთ შვილებს შედარებით ნაკლებად ელაპარაკებიან.
ამასთანავე, მამაკაცის წინადადების სტრუქტურა უფრო მარტივია, ვიდრე ქალის.
ამის გამო მამის ენა უფრო შეეფერება ბავშვებს.
ის არ თრგუნავს ბავშვს და ამის გამო მისი სწავლა უფრო მარტივია.
სწორედ ამიტომ ბავშვებს ურჩევნიათ ‘მამას’ მიბაძონ ლაპარაკის დროს, და‘დედას‘.
მოგვიანებით ბავშვის ენას დედის ლექსიკონი აყალიბებს .
ამ გზით დედები გავლენას ახდენენ ჩვენს ენაზე, ისევე როგორც მამები.
ასე რომ, მას მშობლიური ენა უნდა ერქვას!