Я--исую-глаза-- ро-.
Я р____ г____ и р___
Я р-с-ю г-а-а и р-т-
--------------------
Я рисую глаза и рот. 0 Y--ris-yu -la-a---ro-.Y_ r_____ g____ i r___Y- r-s-y- g-a-a i r-t-----------------------Ya risuyu glaza i rot.
Мужч-на т--ц-ет и-сме-тс-.
М______ т______ и с_______
М-ж-и-а т-н-у-т и с-е-т-я-
--------------------------
Мужчина танцует и смеётся. 0 M----hin---a----y-t-i---e--t-ya.M________ t________ i s_________M-z-c-i-a t-n-s-y-t i s-e-ë-s-a---------------------------------Muzhchina tantsuyet i smeyëtsya.
У -уж--ны --инный-н-с.
У м______ д______ н___
У м-ж-и-ы д-и-н-й н-с-
----------------------
У мужчины длинный нос. 0 U m-----i-y --i-n-y no-.U m________ d______ n___U m-z-c-i-y d-i-n-y n-s-------------------------U muzhchiny dlinnyy nos.
В-------он-не------ос--ч--.
В р____ о_ н____ т_________
В р-к-х о- н-с-т т-о-т-ч-у-
---------------------------
В руках он несёт тросточку. 0 V ru---- o--ne-ët---ostoc-ku.V r_____ o_ n____ t__________V r-k-k- o- n-s-t t-o-t-c-k-.-----------------------------V rukakh on nesët trostochku.
Во-р-г-ш-и о--н--ит---ё - ш--ф.
В_____ ш__ о_ н____ е__ и ш____
В-к-у- ш-и о- н-с-т е-ё и ш-р-.
-------------------------------
Вокруг шеи он носит ещё и шарф. 0 Vokr-g -h-i o- n--i--yes-c---i --a-f.V_____ s___ o_ n____ y______ i s_____V-k-u- s-e- o- n-s-t y-s-c-ë i s-a-f--------------------------------------Vokrug shei on nosit yeshchë i sharf.
С--ч-с--им--и-холо--о.
С_____ з___ и х_______
С-й-а- з-м- и х-л-д-о-
----------------------
Сейчас зима и холодно. 0 S--cha--z-m--i ----od-o.S______ z___ i k________S-y-h-s z-m- i k-o-o-n-.------------------------Seychas zima i kholodno.
Қазіргі тілдерді лингвисттер зерттей алады.
Ол үшін әртүрлі әдістер қолданылады.
Бірақ мыңдаған жылдар бұрын адамдар қалай сөйлескен?
Бұл сұраққа жауап беру әлдеқайда қиын.
Соған қарамастан, ғалымдар бұл мәселе бойынша ұзақ уақыт бойы жұмыс істеп келеді.
Олар адамдардың бұрын қалай сөйлескендерін зерттегілері келеді.
Ол үшін олар көне тілдік формаларды қайта құруға тырысуда.
Американдық зерттеушілер қызықты жаңалық ашты.
Олар 2000 астам тілді талдаған.
Олар, ең алдымен, сөйлемнің құрылымын қарастырған.
Олардың зерттеулерінің нәтижесі өте қызық болып шықты.
Тілдердің жартысына жуығының сөйлемдерінің құрылымы S-O-V.
Яғни, келесі қағидат қолданылады: зат есім (S), толықтауыш (O), етістік (V).
700 астам тіл S-V-O үлгісін пайдаланады.
160 жуық тіл V-S-O жүйесі бойынша жұмыс істейді.
V-O-S үлгісін, шамамен, 40 тіл ғана пайдаланады.
120 тілде аралас формалар қолданылады.
O-V-S және O-S-V үлгілері, керісінше, сирек кездесетін жүйелер болып табылады.
Осылайша, зерттелген тілдердің көпшілігі S-O-V қағидатын қолданады.
Бұл тілдерге, мысалы, парсы, жапон және түрік тілдері жатады.
Бірақ тірі тілдердің көпшілігі S-V-O үлгісін ұстанады.
Үндігерман тілдер семьясында, бүгінде, осы сөйлем құрылымы жиі қолданылады.
Ғалымдардың пікірінше, бұрын адамдар S-O-V үлгісімен сөйлеген.
Барлық тілдер осы жүйеге негізделген.
Кейін, алайда, тілдер әртүрлі бағытта дамып кеткен.
Неліктен бұлай болғандығы, әзірге белгісіз.
Сөйлем құрылымындағы өзгерістің белгілі бір себебі болу керек.
Себебі, эволюцияда тек артықшылықтары бар заттар жойылмайды...