Ти х------и-ц-г----?
Т_ х____ б_ ц_______
Т- х-т-в б- ц-г-р-у-
--------------------
Ти хотів би цигарку? 0 Ty --o--v-b--t-yh-r--?T_ k_____ b_ t________T- k-o-i- b- t-y-a-k-?----------------------Ty khotiv by tsyharku?
Я --чу-------що--апи-ати.
Я х___ В__ д___ з________
Я х-ч- В-с д-щ- з-п-т-т-.
-------------------------
Я хочу Вас дещо запитати. 0 YA --o----Va- d------ za-ytaty.Y_ k_____ V__ d______ z________Y- k-o-h- V-s d-s-c-o z-p-t-t-.-------------------------------YA khochu Vas deshcho zapytaty.
Чи -о-і-и-б ---к-в-?
Ч_ х_____ б В_ к____
Ч- х-т-л- б В- к-в-?
--------------------
Чи хотіли б Ви кави? 0 Ch---h-t--- - V--k---?C__ k______ b V_ k____C-y k-o-i-y b V- k-v-?----------------------Chy khotily b Vy kavy?
Ч- ----л- - ---кра-- ча-?
Ч_ х_____ б В_ к____ ч___
Ч- х-т-л- б В- к-а-е ч-ю-
-------------------------
Чи хотіли б Ви краще чаю? 0 C-y k-o---- b----k--s--he--ha-u?C__ k______ b V_ k_______ c_____C-y k-o-i-y b V- k-a-h-h- c-a-u---------------------------------Chy khotily b Vy krashche chayu?
М--х-т-л--б----хат--дод--у.
М_ х_____ б п______ д______
М- х-т-л- б п-ї-а-и д-д-м-.
---------------------------
Ми хотіли б поїхати додому. 0 M- k-oti-- b --i--haty-d----u.M_ k______ b p_______ d______M- k-o-i-y b p-i-k-a-y d-d-m-.------------------------------My khotily b poïkhaty dodomu.
Чи --ті-и б--и-т-кс-?
Ч_ х_____ б в_ т_____
Ч- х-т-л- б в- т-к-і-
---------------------
Чи хотіли б ви таксі? 0 C---kh--i---- vy ta-s-?C__ k______ b v_ t_____C-y k-o-i-y b v- t-k-i------------------------Chy khotily b vy taksi?
Det er ikkje det same for hjernen vår når vi lærer språk.
Det er fordi hjernen har ulike lagringsområde for ulike språk.
Ikkje alle språka vi lærer, blir lagra same stad.
Dei språka vi lærer som vaksne, har eit eige lager.
Det tyder at hjernen handsamar dei nye reglane i eit anna område.
Dei blir ikkje lagra på same stad som morsmålet.
Menneske som veks opp tospråklege, brukar same området.
Fleire studiar har kome fram til dette.
Nevrovitskapsfolk har undersøkt ulike forsøkspersonar.
Desse personane prata to språk flytande.
Ein del av forsøkspersonane hadde vokse opp med båe språka.
Den andre delen hadde lært det andre språket seinare.
Under språktestar kunne forskarane måle hjerneaktiviteten.
Slik såg dei kva område av hjernen som arbeidde med testane.
Og dei såg at dei som hadde lært språket seinare, hadde to språksenter!
Forskarane hadde lenge trudd at det var slik.
Menneske med hjerneskader viser ofte ulike symptom.
Så hjerneskade kan føre til språkproblem.
Ofra for hjerneskade har ofte problem med å uttale eller forstå ord.
Men tospråklege hjerneskade-offer viser somme tider uvanlege symptom.
Språkproblema deira vedkjem ikkje alltid båe språka.
Om berre eitt område i hjernen er skada, kan det andre fungere enno.
Då pratar pasientane eitt språk betre enn det andre.
Dei to språka kan bli lært på nytt i ulikt tempo.
Det viser at båe språka ikkje er lagra på same stad.
Når dei ikkje blir lært på same tid, lagar dei to ulike språksenter.
Vi veit enno ikkje nøyaktig korleis hjernen handterer fleire språk.
Men ny kunnskap kan føre til nye læringsstrategiar...