Ч- --т-т-ла-п-?
Ч_ є т__ л_____
Ч- є т-т л-м-а-
---------------
Чи є тут лампа? 0 Ch- -e-t-t --mpa?C__ y_ t__ l_____C-y y- t-t l-m-a------------------Chy ye tut lampa?
Тут---тел--он?
Т__ є т_______
Т-т є т-л-ф-н-
--------------
Тут є телефон? 0 T-t-y- t-le-o-?T__ y_ t_______T-t y- t-l-f-n----------------Tut ye telefon?
Ту------т--пар-т?
Т__ є ф__________
Т-т є ф-т-а-а-а-?
-----------------
Тут є фотоапарат? 0 Tut -----toapar-t?T__ y_ f__________T-t y- f-t-a-a-a-?------------------Tut ye fotoaparat?
Чи-- т---к-мп’-те-?
Ч_ є т__ к_________
Ч- є т-т к-м-’-т-р-
-------------------
Чи є тут комп’ютер? 0 Ch---- tu- -o-pʺy-ter?C__ y_ t__ k__________C-y y- t-t k-m-ʺ-u-e-?----------------------Chy ye tut kompʺyuter?
Ту- - --ку- п-п--у - --л--о-а р-чка?
Т__ є а____ п_____ і к_______ р_____
Т-т є а-к-ш п-п-р- і к-л-к-в- р-ч-а-
------------------------------------
Тут є аркуш паперу і кулькова ручка? 0 T-t -e --ku--------u-- -u--k--- ruc--a?T__ y_ a_____ p_____ i k_______ r______T-t y- a-k-s- p-p-r- i k-l-k-v- r-c-k-?---------------------------------------Tut ye arkush paperu i kulʹkova ruchka?
Den som vil ha omsett ein tekst, må oftast betale mykje pengar.
Profesjonelle tolkar eller omsetjarar er dyre.
Trass dette er det viktigare enn før å forstå andre språk.
Dette problemet vil informatikarar og data-språkforskarar løyse.
Dei har lenge arbeidd med å utvikle omsetjingsverkty.
I dag finst det mange slike program.
Dei maskinelle omsetjingane er oftast ikkje særleg gode.
Men programmerarane har ikkje skulda for det!
Språk er særs komplekse strukturar.
Datamaskiner, derimot, er basert på enkle matematiske prinsipp.
Difor kan dei ikkje alltid handtere språk rett.
Eit omsetjingsprogram må lære eit språk fullstendig.
Difor må ekspertar lære det tusenvis av ord og reglar.
Det er i praksis umogleg.
Det er lettare å setje ei datamaskin til å rekne.
Ho er god til det!
Ei datamaskin kan rekne ut kva kombinasjonar som er vanlege.
Ho kan til dømes kjenne att kva ord som oftast står ved sidan av kvarandre.
Difor må maskina ha tekstar på ulike språk.
Slik lærer ho kva som er typisk for ulike språk.
Denne statistiske metoden gjer dei automatiske omsetjingane betre.
Likevel kan ikkje datamaskiner erstatte menneske.
Inga datamaskin kan imitere ein menneskehjerne når det gjeld språk.
Omsetjarar og tolkar vil dermed ha arbeid i lange tider framover!
I framtida kan datamaskinene omsetje enkle tekstar.
Song, poesi og litteratur, derimot, treng eit levande element.
Dei treng den menneskelege kjensla for språk.
Og det er bra...