И д---ут-- --јоне---.
И д_____ с м_________
И д-а-у- с м-ј-н-з-м-
---------------------
И двапут с мајонезом. 0 I ---p-----m----e--m.I d_____ s m_________I d-a-u- s m-j-n-z-m----------------------I dvaput s majonezom.
Ј--е----- и Ви р-д- --азил--?
Ј_____ л_ и В_ р___ п________
Ј-д-т- л- и В- р-д- п-а-и-у-?
-----------------------------
Једете ли и Ви радо празилук? 0 J---t--l- i -i --do-pra--luk?J_____ l_ i V_ r___ p________J-d-t- l- i V- r-d- p-a-i-u-?-----------------------------Jedete li i Vi rado praziluk?
Ј--е----и В----д- - к-сел- -у---?
Ј_____ л_ В_ р___ и к_____ к_____
Ј-д-т- л- В- р-д- и к-с-л- к-п-с-
---------------------------------
Једете ли Ви радо и кисели купус? 0 J-dete -i-V- -ado-------li k-pu-?J_____ l_ V_ r___ i k_____ k_____J-d-t- l- V- r-d- i k-s-l- k-p-s----------------------------------Jedete li Vi rado i kiseli kupus?
Ј----- -- ----ад- и-л-ћ-?
Ј_____ л_ В_ р___ и л____
Ј-д-т- л- В- р-д- и л-ћ-?
-------------------------
Једете ли Ви радо и лећу? 0 Jede-e-li-V- ---o --l--́u?J_____ l_ V_ r___ i l____J-d-t- l- V- r-d- i l-c-u---------------------------Jedete li Vi rado i leću?
Ј------и и ---рад- -----ре--?
Ј____ л_ и т_ р___ ш_________
Ј-д-ш л- и т- р-д- ш-р-а-е-у-
-----------------------------
Једеш ли и ти радо шаргарепу? 0 Jedeš -i ---i--ad--šar-are-u?J____ l_ i t_ r___ š_________J-d-š l- i t- r-d- š-r-a-e-u------------------------------Jedeš li i ti rado šargarepu?
Јед-- -----ти --до -рок-л-?
Ј____ л_ и т_ р___ б_______
Ј-д-ш л- и т- р-д- б-о-у-e-
---------------------------
Једеш ли и ти радо брокулe? 0 Je-eš l--- -i r-do -ro-u--?J____ l_ i t_ r___ b_______J-d-š l- i t- r-d- b-o-u-e----------------------------Jedeš li i ti rado brokule?
Ј-д-ш-ли - -и --до -----к-?
Ј____ л_ и т_ р___ п_______
Ј-д-ш л- и т- р-д- п-п-и-у-
---------------------------
Једеш ли и ти радо паприку? 0 Jedeš--i ------a-o-p---i-u?J____ l_ i t_ r___ p_______J-d-š l- i t- r-d- p-p-i-u----------------------------Jedeš li i ti rado papriku?
De meest gesproken talen van de wereld zijn toontalen.
In toontalen is de hoogte van de toon cruciaal.
Zij bepalen de betekenis van woorden of lettergrepen.
Daarmee behoort de toon vast tot het woord.
Het merendeel van de gesproken talen in Azië zijn toontalen.
Bijvoorbeeld het Chinese, Thaise en Vietnamese taal behoren daarbij.
Ook in Afrika zijn verschillende toontalen.
Vele inheemse talen van Amerika hebben ook toon talen.
Indo-Europese talen hebben vooral tonale elementen.
Dit geldt bijvoorbeeld voor het Zweeds en het Servisch.
Het aantal toonhoogten varieert in de individuele talen.
In het Chinees kunnen vier verschillende tonen onderscheiden worden.
De lettergreep
ma
kan dus vier betekenissen hebben.
Dat zijn
moeder, hennep, paard
en
klagen
.
Het is interessant om te weten dat de toontalen ook invloed op ons gehoor hebben.
Onderzoeken hebben dat de absolute toonhoogte aangetoond.
Het absolute gehoor is het vermogen om de horende tonen precies te bepalen.
In Europa en Noord-Amerika komt het absolute gehoor zeer zeldzaam voor.
Minder dan 1 op de 10.000 mensen hebben het.
Voor Chinese moedertaalsprekers is dat anders.
Hier hebben 9 keer zoveel mensen deze speciale vaardigheid.
Als klein kind hebben wij dit absolute gehoor al gehad
We hebben het namelijk nodig om te leren goed te kunnen spreken.
Helaas gaat het voor de meeste mensen weer verloren.
De hoogte van de tonen is in de muziek ook van groot belang.
Dit geldt vooral voor culturen die een tonale taal spreken.
U moet de melodie heel goed kunnen waarnemen.
Anders wordt een prachtig liefdeslied een onzinnig gezang!
Wist je dat?
Punjabi behoort tot de Indo-Iraanse talen.
Het is de moedertaal van ongeveer 130 miljoen mensen.
De meeste van hen wonen natuurlijk in Pakistan.
In de Indiase deelstaat Punjab wordt echter Punjabi gesproken.
In Pakistan wordt Punjabi nauwelijks als een geschreven taal gebruikt.
In India is dit anders, omdat de taal daar een officiële status heeft.
Punjabi is geschreven met een eigen lettertype.
En het heeft een zeer lange literaire traditie...
Er zijn teksten gevonden die meer dan 1000 jaar oud zijn.
Vanuit het fonologische standpunt is Punjabi zeer interessant.
Het is namelijk een unieke taal.
Bij toontalen verandert de hoogte van de geaccentueerde lettergreep en zijn betekenis.
In Punjabi kunnen de lettergrepen drie verschillende klemtonen hebben.
Voor de Indo-Europese talen is dit zeer ongebruikelijk.
Het maakt Punjabi des te meer sexy!