Frazlibro

eo Korpopartoj   »   am የሰውነት ክፍሎች

58 [kvindek ok]

Korpopartoj

Korpopartoj

58 [ሃምሣ ስምንት]

58 [ሃምሣ ስምንት]

የሰውነት ክፍሎች

yesewineti ākalochi

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto amhara Ludu Pli
Mi desegnas viron. እ- -- እ-ሳ-ኩ---ው። እ_ ሰ_ እ_____ ነ__ እ- ሰ- እ-ሳ-ኩ- ነ-። ---------------- እኔ ሰው እየሳልኩኝ ነው። 0
i------i-i--s------y--n---. i__ s___ i___________ n____ i-ē s-w- i-e-a-i-u-y- n-w-. --------------------------- inē sewi iyesalikunyi newi.
Unue la kapon. መጀ--ያ-ጭ--ላት መ____ ጭ____ መ-መ-ያ ጭ-ቅ-ት ----------- መጀመሪያ ጭንቅላት 0
m----e-īy--ch-i-----l-ti m_________ c____________ m-j-m-r-y- c-’-n-k-i-a-i ------------------------ mejemerīya ch’inik’ilati
La viro surhavas ĉapelon. ሰው-- --- አድ-ጋ-። ሰ___ ኮ__ አ_____ ሰ-የ- ኮ-ያ አ-ር-ል- --------------- ሰውየው ኮፍያ አድርጋል። 0
se---ew---o-iya ād-r--al-. s_______ k_____ ā_________ s-w-y-w- k-f-y- ā-i-i-a-i- -------------------------- sewiyewi kofiya ādirigali.
La haroj ne videblas. ፀ-- አ---ም። ፀ__ አ_____ ፀ-ሩ አ-ታ-ም- ---------- ፀጉሩ አይታይም። 0
t-s---u-u --i--y-mi. t͟_______ ā_________ t-s-e-u-u ā-i-a-i-i- -------------------- t͟s’eguru āyitayimi.
Ankaŭ la oreloj ne videblas. ጆ------ታ-ም። ጆ___ አ_____ ጆ-ው- አ-ታ-ም- ----------- ጆሮውም አይታይም። 0
jor--------itayimi. j_______ ā_________ j-r-w-m- ā-i-a-i-i- ------------------- jorowimi āyitayimi.
Ankaŭ la dorso ne videblas. ጆርባ-ም አይ--ም። ጆ____ አ_____ ጆ-ባ-ም አ-ታ-ም- ------------ ጆርባውም አይታይም። 0
jori-a---i ā----y---. j_________ ā_________ j-r-b-w-m- ā-i-a-i-i- --------------------- joribawimi āyitayimi.
Mi desegnas la okulojn kaj la buŝon. አ-----እ--አ-- እየሳል-- ነው። አ____ እ_ አ__ እ_____ ነ__ አ-ኖ-ን እ- አ-ን እ-ሳ-ኩ- ነ-። ----------------------- አይኖቹን እና አፉን እየሳልኩኝ ነው። 0
ā-i---h--i i-- -fun- --e-a-ikun-- new-. ā_________ i__ ā____ i___________ n____ ā-i-o-h-n- i-a ā-u-i i-e-a-i-u-y- n-w-. --------------------------------------- āyinochuni ina āfuni iyesalikunyi newi.
La viro dancas kaj ridas. ሰውየ- -የ--ሰና እየሳቀ-ነው። ሰ___ እ_____ እ___ ነ__ ሰ-የ- እ-ደ-ሰ- እ-ሳ- ነ-። -------------------- ሰውየው እየደነሰና እየሳቀ ነው። 0
sew--e-- ------e-en- iyesa-’e----i. s_______ i__________ i_______ n____ s-w-y-w- i-e-e-e-e-a i-e-a-’- n-w-. ----------------------------------- sewiyewi iyedenesena iyesak’e newi.
La viro havas longan nazon. ሰውየ----- -ፍን--አለው። ሰ___ ረ__ አ___ አ___ ሰ-የ- ረ-ም አ-ን- አ-ው- ------------------ ሰውየው ረጅም አፍንጫ አለው። 0
s-wi-e-- r----i --i--ch----l-w-. s_______ r_____ ā________ ā_____ s-w-y-w- r-j-m- ā-i-i-h-a ā-e-i- -------------------------------- sewiyewi rejimi āfinich’a ālewi.
Li portas lambastonon en siaj manoj. እሱ በእ-- ቆርቆሮ-ይ--። እ_ በ___ ቆ___ ይ___ እ- በ-ጆ- ቆ-ቆ- ይ-ል- ----------------- እሱ በእጆቹ ቆርቆሮ ይዟል። 0
is---e’---c-u k’ori-’oro--iz----. i__ b________ k_________ y_______ i-u b-’-j-c-u k-o-i-’-r- y-z-a-i- --------------------------------- isu be’ijochu k’orik’oro yizwali.
Li surhavas ankaŭ koltukon ĉirkaŭ sia kolo. አ--- ----ርብ------። አ___ ላ_ ሻ__ አ_____ አ-ገ- ላ- ሻ-ብ አ-ር-ል- ------------------ አንገቱ ላይ ሻርብ አድርጋል። 0
ā-------l-yi -har-b---di--g---. ā______ l___ s______ ā_________ ā-i-e-u l-y- s-a-i-i ā-i-i-a-i- ------------------------------- ānigetu layi sharibi ādirigali.
Vintras kaj malvarmas. ክረምትና---ቃዛ-ነው። ክ____ ቀ___ ነ__ ክ-ም-ና ቀ-ቃ- ነ-። -------------- ክረምትና ቀዝቃዛ ነው። 0
k---mi--n--k-e-ik-a-a-newi. k_________ k_________ n____ k-r-m-t-n- k-e-i-’-z- n-w-. --------------------------- kiremitina k’ezik’aza newi.
La brakoj estas muskolaj. እ-ቹ -ን---ናቸ-። እ__ ጠ___ ና___ እ-ቹ ጠ-ካ- ና-ው- ------------- እጆቹ ጠንካራ ናቸው። 0
i---h--t--ni-ar---a--e--. i_____ t________ n_______ i-o-h- t-e-i-a-a n-c-e-i- ------------------------- ijochu t’enikara nachewi.
La gamboj ankaŭ estas muskolaj. እግ--- -ንካ- ና--። እ____ ጠ___ ና___ እ-ሮ-ም ጠ-ካ- ና-ው- --------------- እግሮቹም ጠንካራ ናቸው። 0
i-i-o-h-m- t’-nik-ra n--he--. i_________ t________ n_______ i-i-o-h-m- t-e-i-a-a n-c-e-i- ----------------------------- igirochumi t’enikara nachewi.
La viro estas el neĝo. ሰ--ው -በረ---ተሰ--ነ-። ሰ___ ከ___ የ___ ነ__ ሰ-የ- ከ-ረ- የ-ሰ- ነ-። ------------------ ሰውየው ከበረዶ የተሰራ ነው። 0
s--i-ewi---ber-d----te-er--n-w-. s_______ k_______ y_______ n____ s-w-y-w- k-b-r-d- y-t-s-r- n-w-. -------------------------------- sewiyewi keberedo yetesera newi.
Li surhavas nek pantalonon nek mantelon. ሰው-ው --ም --- -ለበሰ-። ሰ___ ሱ__ ኮ__ አ_____ ሰ-የ- ሱ-ም ኮ-ም አ-በ-ም- ------------------- ሰውየው ሱሪም ኮትም አለበሰም። 0
sew-y-wi--u--mi---t-----le------. s_______ s_____ k_____ ā_________ s-w-y-w- s-r-m- k-t-m- ā-e-e-e-i- --------------------------------- sewiyewi surīmi kotimi ālebesemi.
Sed la viro ne frostiĝas. ግ--ሰ-የ----በረ--ም። ግ_ ሰ___ አ_______ ግ- ሰ-የ- አ-በ-ደ-ም- ---------------- ግን ሰውየው አልበረደውም። 0
g-n----w-y--i ā-i-e--d-wi-i. g___ s_______ ā_____________ g-n- s-w-y-w- ā-i-e-e-e-i-i- ---------------------------- gini sewiyewi āliberedewimi.
Li estas neĝhomo. እሱ----ዶ ሰው ነው። እ_ የ___ ሰ_ ነ__ እ- የ-ረ- ሰ- ነ-። -------------- እሱ የበረዶ ሰው ነው። 0
i-u-yeb-re---se-i-n---.-| i__ y_______ s___ n____ | i-u y-b-r-d- s-w- n-w-. | ------------------------- isu yeberedo sewi newi. |

La lingvo de niaj prapatroj

La modernaj lingvoj analizeblas de lingvistoj. Tiucele uziĝas diversaj metodoj. Sed kiel parolis la homoj antaŭ jarmiloj? Multe pli malfacilas prirespondi tiun demandon. Ĝi malgraŭe okupas sciencistojn delonge. Ili ŝatus esplori kiel oni antaŭe parolis. Ili tiucele provas rekonstrui malnovajn lingvajn formojn. Usonaj esploristoj freŝe faris ekscitan malkovron. Ili analizis pli ol 2000 lingvojn. Ili tiuokaze analizis precipe la sintakson de la lingvoj. La rezulto de ilia esploro estis tre interesa. Ĉirkaŭ la duono de la lingvoj havas la sintakson S-O-V. Tio signifas ke sekviĝas la principo Subjekto, Objekto, Verbo. Pli ol 700 lingvoj sekvas la modelon S-V-O. Kaj ĉirkaŭ 160 lingvoj funkcias laŭ la sistemo V-S-O. La modelon V-O-S uzas nur ĉirkaŭ 40 lingvoj. 120 lingvoj montras miksajn formojn. O-V-S kaj O-S-V aliflanke estas konsiderinde pli maloftaj sistemoj. La plimulto de la pristuditaj lingvoj uzas do la principon S-O-V. Al ili apartenas ekzemple la persa, la japana kaj la turka. Sed la plej multaj vivantaj lingvoj sekvas la modelon S-V-O. En la hindeŭropa lingva familio hodiaŭ dominas tiu sintakso. La esploristoj kredas ke oni antaŭe parolis per la modelo S-O-V. Sur tiu sistemo baziĝis ĉiuj lingvoj. Sed poste la lingvoj dise evoluis. Oni ankoraŭ ne scias kial tio okazis. Sed la sintaksa variiĝo devas havinti kialon. Ĉar en la evoluo, trudiĝas nur tio, kio havas avantaĝojn.