Frazlibro

eo Korpopartoj   »   pl Części ciała

58 [kvindek ok]

Korpopartoj

Korpopartoj

58 [pięćdziesiąt osiem]

Części ciała

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto pola Ludu Pli
Mi desegnas viron. Rys-ję-mę-cz-znę. R_____ m_________ R-s-j- m-ż-z-z-ę- ----------------- Rysuję mężczyznę. 0
Unue la kapon. N-j---r- ---w-. N_______ g_____ N-j-i-r- g-o-ę- --------------- Najpierw głowę. 0
La viro surhavas ĉapelon. T-n-mę-czy-na-n-si-kap---s-. T__ m________ n___ k________ T-n m-ż-z-z-a n-s- k-p-l-s-. ---------------------------- Ten mężczyzna nosi kapelusz. 0
La haroj ne videblas. Wło-y-są-n---id-c-n-. W____ s_ n___________ W-o-y s- n-e-i-o-z-e- --------------------- Włosy są niewidoczne. 0
Ankaŭ la oreloj ne videblas. U-----eż-s---iewi--c--e. U___ t__ s_ n___________ U-z- t-ż s- n-e-i-o-z-e- ------------------------ Uszy też są niewidoczne. 0
Ankaŭ la dorso ne videblas. Pl-ców--eż -----i---. P_____ t__ n__ w_____ P-e-ó- t-ż n-e w-d-ć- --------------------- Pleców też nie widać. 0
Mi desegnas la okulojn kaj la buŝon. Ry-uję oc-y---u--a. R_____ o___ i u____ R-s-j- o-z- i u-t-. ------------------- Rysuję oczy i usta. 0
La viro dancas kaj ridas. Te---ężc------------ ----i--e-si-. T__ m________ t_____ i ś_____ s___ T-n m-ż-z-z-a t-ń-z- i ś-i-j- s-ę- ---------------------------------- Ten mężczyzna tańczy i śmieje się. 0
La viro havas longan nazon. Te- ----z---- ma--ł--i nos. T__ m________ m_ d____ n___ T-n m-ż-z-z-a m- d-u-i n-s- --------------------------- Ten mężczyzna ma długi nos. 0
Li portas lambastonon en siaj manoj. W-d-o------trzy-a -as-ę. W d_______ t_____ l_____ W d-o-i-c- t-z-m- l-s-ę- ------------------------ W dłoniach trzyma laskę. 0
Li surhavas ankaŭ koltukon ĉirkaŭ sia kolo. N--i--a----s-a--k -okół-s-yi. N___ t____ s_____ w____ s____ N-s- t-k-e s-a-i- w-k-ł s-y-. ----------------------------- Nosi także szalik wokół szyi. 0
Vintras kaj malvarmas. Jest -i-a ---e---zi-n-. J___ z___ i j___ z_____ J-s- z-m- i j-s- z-m-o- ----------------------- Jest zima i jest zimno. 0
La brakoj estas muskolaj. Ra--ona są--i-ne. R______ s_ s_____ R-m-o-a s- s-l-e- ----------------- Ramiona są silne. 0
La gamboj ankaŭ estas muskolaj. Nog--t---s---il-e. N___ t__ s_ s_____ N-g- t-ż s- s-l-e- ------------------ Nogi też są silne. 0
La viro estas el neĝo. Ten------y-na----- ze --i---. T__ m________ j___ z_ ś______ T-n m-ż-z-z-a j-s- z- ś-i-g-. ----------------------------- Ten mężczyzna jest ze śniegu. 0
Li surhavas nek pantalonon nek mantelon. N---nosi sp-d---a-i ----zcza. N__ n___ s_____ a__ p________ N-e n-s- s-o-n- a-i p-a-z-z-. ----------------------------- Nie nosi spodni ani płaszcza. 0
Sed la viro ne frostiĝas. A-- -ie --s--mu---m-o. A__ n__ j___ m_ z_____ A-e n-e j-s- m- z-m-o- ---------------------- Ale nie jest mu zimno. 0
Li estas neĝhomo. On-j--- -a------. O_ j___ b________ O- j-s- b-ł-a-e-. ----------------- On jest bałwanem. 0

La lingvo de niaj prapatroj

La modernaj lingvoj analizeblas de lingvistoj. Tiucele uziĝas diversaj metodoj. Sed kiel parolis la homoj antaŭ jarmiloj? Multe pli malfacilas prirespondi tiun demandon. Ĝi malgraŭe okupas sciencistojn delonge. Ili ŝatus esplori kiel oni antaŭe parolis. Ili tiucele provas rekonstrui malnovajn lingvajn formojn. Usonaj esploristoj freŝe faris ekscitan malkovron. Ili analizis pli ol 2000 lingvojn. Ili tiuokaze analizis precipe la sintakson de la lingvoj. La rezulto de ilia esploro estis tre interesa. Ĉirkaŭ la duono de la lingvoj havas la sintakson S-O-V. Tio signifas ke sekviĝas la principo Subjekto, Objekto, Verbo. Pli ol 700 lingvoj sekvas la modelon S-V-O. Kaj ĉirkaŭ 160 lingvoj funkcias laŭ la sistemo V-S-O. La modelon V-O-S uzas nur ĉirkaŭ 40 lingvoj. 120 lingvoj montras miksajn formojn. O-V-S kaj O-S-V aliflanke estas konsiderinde pli maloftaj sistemoj. La plimulto de la pristuditaj lingvoj uzas do la principon S-O-V. Al ili apartenas ekzemple la persa, la japana kaj la turka. Sed la plej multaj vivantaj lingvoj sekvas la modelon S-V-O. En la hindeŭropa lingva familio hodiaŭ dominas tiu sintakso. La esploristoj kredas ke oni antaŭe parolis per la modelo S-O-V. Sur tiu sistemo baziĝis ĉiuj lingvoj. Sed poste la lingvoj dise evoluis. Oni ankoraŭ ne scias kial tio okazis. Sed la sintaksa variiĝo devas havinti kialon. Ĉar en la evoluo, trudiĝas nur tio, kio havas avantaĝojn.