Ա-----նձ-շ---վ---- --տ-:
Ա___ ի__ շ______ է պ____
Ա-ո- ի-ձ շ-ր-վ-լ է պ-տ-:
------------------------
Այո, ինձ շարժվել է պետք: 0 Ay---i-d-----r-hve--e p-t-’A___ i___ s________ e p____A-o- i-d- s-a-z-v-l e p-t-’---------------------------Ayo, indz sharzhvel e petk’
Գերմ--ակա- -ի-ը-խաղ-ւմ --ա-գլ--կան թի-ի դ-մ:
Գ_________ թ___ խ_____ է ա________ թ___ դ___
Գ-ր-ա-ա-ա- թ-մ- խ-ղ-ւ- է ա-գ-ի-կ-ն թ-մ- դ-մ-
--------------------------------------------
Գերմանական թիմը խաղում է անգլիական թիմի դեմ: 0 G--man--a- t---- khag----e ---li---- --i---demG_________ t____ k______ e a________ t____ d__G-r-a-a-a- t-i-y k-a-h-m e a-g-i-k-n t-i-i d-m----------------------------------------------Germanakan t’imy khaghum e angliakan t’imi dem
Ո---- -աղ---մ:
Ո__ է հ_______
Ո-վ է հ-ղ-ո-մ-
--------------
Ո՞վ է հաղթում: 0 V----- -a-h--umV___ e h_______V-՞- e h-g-t-u----------------VO՞v e haght’um
Словы, якія ўжываюцца рэдка, зменяюцца часцей, чым тыя, якія ўжываюцца часта.
Гэта можна патлумачыць законамі эвалюцыі.
Гены, якія сустракаюцца часта, з цягам часу змяняюцца менш.
Яны больш стабільныя па сваёй форме.
І, відавочна, гэта датычыцца і слоў!
У адным даследаванні вывучаліся англійскія дзеясловы.
Для гэтага сённяшнія формы дзеясловаў параўноўвалі са старымі.
Дзесяць англійскіх дзеясловаў, якія ўжываюцца часцей за астатнія, з'яўляюцца няправільнымі.
Большасць іншых дзеясловаў - правільныя.
Але ў Сярэднявеччы большасць дзеясловаў яшчэ былі няправільныя.
Такім чынам, рэдка ўжываемыя няправільныя дзеясловы станавіліся правільнымі.
Праз 300 год у англійскай мове наўрад ці яшчэ будуць няправільныя дзеясловы.
Іншыя даследаванні таксама паказваюць, што мовы, як і гены, праходзяць селекцыю.
Даследчыкі параўналі часта ўжываемыя словы з розных моў.
Пры гэтым яны абіралі словы, якія падобныя адно да аднаго і азначаюць тоеж самае.
Прыкладам з'яўляюцца словы
water, Wasser, vatten
.
Гэтыя словы маюць аднолькавы корань і таму яны падобныя адно да аднаго.
Паколькі гэта важныя словы, яны часта ўжываліся ва ўсіх мовах.
Гэтак яны змаглі захаваць сваю форму і застаюцца падобнымі і сёння.
Не такія важныя словы змяняюцца намнога хутчэй.
Або замяняюцца на іншыя словы.
Гэтак рэдкія словы вылучаюць сябе ў розных мовах.
Не зусім зразумела, чаму рэдкія словы змяняюцца.
Мабыць таму, што яны часта няправільна ўжываюцца ці вымаўляюцца.
Гэта адбываецца таму, што моўцы не так добра іх ведаюць.
Але мабыць гэта таму, што важныя словы павінны быць заўсёды аднолькавыя.
Таму што толькі так іх можна будзе зразумець правільна.
А словы і існуюць для таго, каб іх разумець.