В--аш-я----д-има--ут----н--тад---.
В н____ г___ и__ ф_______ с_______
В н-ш-я г-а- и-а ф-т-о-е- с-а-и-н-
----------------------------------
В нашия град има футболен стадион. 0 V n----ya----d-ima-futbo----s-adio-.V n______ g___ i__ f_______ s_______V n-s-i-a g-a- i-a f-t-o-e- s-a-i-n-------------------------------------V nashiya grad ima futbolen stadion.
Има и-го-- ---ищ-.
И__ и г___ и______
И-а и г-л- и-р-щ-.
------------------
Има и голф игрище. 0 I-- ----lf-i-r--hc-e.I__ i g___ i_________I-a i g-l- i-r-s-c-e----------------------Ima i golf igrishche.
В -омента -е-ул--т-----р-в-н.
В м______ р_________ е р_____
В м-м-н-а р-з-л-а-ъ- е р-в-н-
-----------------------------
В момента резултатът е равен. 0 V m--en------ult-t-t----r----.V m______ r_________ y_ r_____V m-m-n-a r-z-l-a-y- y- r-v-n-------------------------------V momenta rezultatyt ye raven.
Съ-ия-а-е -- Б--гия.
С______ е о_ Б______
С-д-я-а е о- Б-л-и-.
--------------------
Съдията е от Белгия. 0 S------a--e ---B---i--.S_______ y_ o_ B_______S-d-y-t- y- o- B-l-i-a------------------------Sydiyata ye ot Belgiya.
იშვიათად გამოყენებული სიტყვები უფრო ხშირად იცვლება, ვიდრე სიტყვები, რომლებიც ხშირად გამოიყენება.
ეს შეიძლება ევოლუციის კანონით აიხსნას.
საერთო გენები ნაკლებად იცვლებიან დროთა განმავლობაში.
ისინი ფორმით უფრო სტაბილურები არიან.
და როგორც ჩანს, სიტყვების შემთხვევაშიც ასეა!
ინგლისური ზმნები შეფასდა კვლევაში.
ამ კვლევაში ზმნის თანამედროვე ფორმები ძველ ფორმებს შედარდა.
ინგლისურში ათი ყველაზე ხშირად გამოყენებული ზმნა არაწესიერი ზმნებია.
დანარჩენი ზმნების უმრავლესობა წესიერი ზმნებია.
მაგრამ შუა საუკუნეებში ზმნების უმრავლესობა ჯერ კიდევ არაწესიერი ზმნები იყო.
ამგვარად, არაწესიერი ზმნები, რომლებიც იშვიათად გამოიყენებოდა, წესიერზმნებად იქცა.
300 წელიწადში ინგლისურში არაწესიერი ზმნები თითქმის აღარ იარსებებს.
სხვა კვლევები ასევე უჩვენებს, რომ ენების შერჩევა ხდება ისე, როგორც გენების.
მკვლევარებმა ერთმანეთს შეადარეს ხშირად გამოყენებული სიტყვები სხვადასხვა ენებიდან.
პროცესის მიმდინარეობისას მათ აირჩიეს მსგავსი სიტყვები, რომლებიც ერთიდაიგივეს გამოხატავს.
ამის მაგალითია სიტყვები:
water, Wasser, vatten.
სიტყვებს აქვს ერთიდაიგივე ფუძე და ამიტომ ძალიან გავს ერთმანეთს.
რადგან ისინი უმნიშვნელოვანესი/საბაზისო სიტყვებია, ისინი ყველა ენაში ხშირად იხმარება.
ამ გზით ისინი ინარჩუნებს ფორმას - და დღემდე არ შეცვლილა.
ნაკლებად მნიშვნელოვანი სიტყვები გაცილებით სწრაფად იცვლებიან.
და სამაგიეროდ ხდება მათი სხვა სიტყვებით ჩანაცვლება.
იშვიათად გამოყენებული სიტყვები ამ გზით ახდენს საკუთარი თავის დიფერენცირებას სხვადასხვა ენებში.
თუ რატომ იცვლება იშვიათად გამოყენებული სიტყვები, გაურკვეველია.
შესაძლებელია, ისინი ხშირად გამოიყენება არასწორად, ან არასწორად გამოითქმის.
ამის მიზეზი ის ფაქტია, რომ მოლაპარაკეები მათ არ იცნობენ.
მაგრამ შეიძლება უმნიშვნელოვანესი სიტყვები ყოველთვის ერთნაირი უნდა იყოს.
რადგან მათი სწორად გაგება მხოლოდ ამ შემთხვევაშია შესაძლებელი.
ხოლო სიტყვები იმისათვის არსებობს, რომ ისინი გასაგები იყოს...