И-ем - --------ор--ко--д-ужењ-.
И___ у ј____ с_______ у________
И-е- у ј-д-о с-о-т-к- у-р-ж-њ-.
-------------------------------
Идем у једно спортско удружење. 0 I-e- - j-d-- -p-rt-k---d-uže-je.I___ u j____ s_______ u_________I-e- u j-d-o s-o-t-k- u-r-ž-n-e---------------------------------Idem u jedno sportsko udruženje.
У -аше- град---м- фуд-а---и ----и--.
У н____ г____ и__ ф________ с_______
У н-ш-м г-а-у и-а ф-д-а-с-и с-а-и-н-
------------------------------------
У нашем граду има фудбалски стадион. 0 U n---- g---u--ma ---bals-i s-ad--n.U n____ g____ i__ f________ s_______U n-š-m g-a-u i-a f-d-a-s-i s-a-i-n-------------------------------------U našem gradu ima fudbalski stadion.
Им- ------ и -аз-н -а-с-у--м.
И__ т_____ и б____ с_ с______
И-а т-к-ђ- и б-з-н с- с-у-о-.
-----------------------------
Има такође и базен са сауном. 0 Ima tako-e - ba-e-------un-m.I__ t_____ i b____ s_ s______I-a t-k-đ- i b-z-n s- s-u-o-.-----------------------------Ima takođe i bazen sa saunom.
И и-а-т-ре---- ---ф.
И и__ т____ з_ г____
И и-а т-р-н з- г-л-.
--------------------
И има терен за голф. 0 I-i----e--- za-g-lf.I i__ t____ z_ g____I i-a t-r-n z- g-l-.--------------------I ima teren za golf.
Ш----ма -а--е-е--з---?
Ш__ и__ н_ т__________
Ш-а и-а н- т-л-в-з-ј-?
----------------------
Шта има на телевизији? 0 Št- im--na t---v-----?Š__ i__ n_ t__________Š-a i-a n- t-l-v-z-j-?----------------------Šta ima na televiziji?
Нем--к--т-м-игра п---и-----л-с-ог.
Н______ т__ и___ п_____ е_________
Н-м-ч-и т-м и-р- п-о-и- е-г-е-к-г-
----------------------------------
Немачки тим игра против енглеског. 0 Ne--č-i t-m --ra--r-tiv e----s-o-.N______ t__ i___ p_____ e_________N-m-č-i t-m i-r- p-o-i- e-g-e-k-g-----------------------------------Nemački tim igra protiv engleskog.
იშვიათად გამოყენებული სიტყვები უფრო ხშირად იცვლება, ვიდრე სიტყვები, რომლებიც ხშირად გამოიყენება.
ეს შეიძლება ევოლუციის კანონით აიხსნას.
საერთო გენები ნაკლებად იცვლებიან დროთა განმავლობაში.
ისინი ფორმით უფრო სტაბილურები არიან.
და როგორც ჩანს, სიტყვების შემთხვევაშიც ასეა!
ინგლისური ზმნები შეფასდა კვლევაში.
ამ კვლევაში ზმნის თანამედროვე ფორმები ძველ ფორმებს შედარდა.
ინგლისურში ათი ყველაზე ხშირად გამოყენებული ზმნა არაწესიერი ზმნებია.
დანარჩენი ზმნების უმრავლესობა წესიერი ზმნებია.
მაგრამ შუა საუკუნეებში ზმნების უმრავლესობა ჯერ კიდევ არაწესიერი ზმნები იყო.
ამგვარად, არაწესიერი ზმნები, რომლებიც იშვიათად გამოიყენებოდა, წესიერზმნებად იქცა.
300 წელიწადში ინგლისურში არაწესიერი ზმნები თითქმის აღარ იარსებებს.
სხვა კვლევები ასევე უჩვენებს, რომ ენების შერჩევა ხდება ისე, როგორც გენების.
მკვლევარებმა ერთმანეთს შეადარეს ხშირად გამოყენებული სიტყვები სხვადასხვა ენებიდან.
პროცესის მიმდინარეობისას მათ აირჩიეს მსგავსი სიტყვები, რომლებიც ერთიდაიგივეს გამოხატავს.
ამის მაგალითია სიტყვები:
water, Wasser, vatten.
სიტყვებს აქვს ერთიდაიგივე ფუძე და ამიტომ ძალიან გავს ერთმანეთს.
რადგან ისინი უმნიშვნელოვანესი/საბაზისო სიტყვებია, ისინი ყველა ენაში ხშირად იხმარება.
ამ გზით ისინი ინარჩუნებს ფორმას - და დღემდე არ შეცვლილა.
ნაკლებად მნიშვნელოვანი სიტყვები გაცილებით სწრაფად იცვლებიან.
და სამაგიეროდ ხდება მათი სხვა სიტყვებით ჩანაცვლება.
იშვიათად გამოყენებული სიტყვები ამ გზით ახდენს საკუთარი თავის დიფერენცირებას სხვადასხვა ენებში.
თუ რატომ იცვლება იშვიათად გამოყენებული სიტყვები, გაურკვეველია.
შესაძლებელია, ისინი ხშირად გამოიყენება არასწორად, ან არასწორად გამოითქმის.
ამის მიზეზი ის ფაქტია, რომ მოლაპარაკეები მათ არ იცნობენ.
მაგრამ შეიძლება უმნიშვნელოვანესი სიტყვები ყოველთვის ერთნაირი უნდა იყოს.
რადგან მათი სწორად გაგება მხოლოდ ამ შემთხვევაშია შესაძლებელი.
ხოლო სიტყვები იმისათვის არსებობს, რომ ისინი გასაგები იყოს...