Я -е---ни--- э-- слов-.
Я н_ п______ э__ с_____
Я н- п-н-м-ю э-о с-о-о-
-----------------------
Я не понимаю это слово. 0 Ya ne pon-ma-u e-o--lo-o.Y_ n_ p_______ e__ s_____Y- n- p-n-m-y- e-o s-o-o--------------------------Ya ne ponimayu eto slovo.
Я-не п-н-маю --о предло---ие.
Я н_ п______ э__ п___________
Я н- п-н-м-ю э-о п-е-л-ж-н-е-
-----------------------------
Я не понимаю это предложение. 0 Y-----------yu et---r-------ni--.Y_ n_ p_______ e__ p_____________Y- n- p-n-m-y- e-o p-e-l-z-e-i-e----------------------------------Ya ne ponimayu eto predlozheniye.
Д-,-я е-о -ор--о -о-има-.
Д__ я е__ х_____ п_______
Д-, я е-о х-р-ш- п-н-м-ю-
-------------------------
Да, я его хорошо понимаю. 0 D----a-y--o kh--o-h---o-i-a--.D__ y_ y___ k_______ p________D-, y- y-g- k-o-o-h- p-n-m-y-.------------------------------Da, ya yego khorosho ponimayu.
Да--- её х-рошо---н--а-.
Д__ я е_ х_____ п_______
Д-, я е- х-р-ш- п-н-м-ю-
------------------------
Да, я её хорошо понимаю. 0 D-,-y- -ey---h--os-o--on--ay-.D__ y_ y___ k_______ p________D-, y- y-y- k-o-o-h- p-n-m-y-.------------------------------Da, ya yeyë khorosho ponimayu.
Нет, я их-н-----нь-хор----пон--аю.
Н___ я и_ н_ о____ х_____ п_______
Н-т- я и- н- о-е-ь х-р-ш- п-н-м-ю-
----------------------------------
Нет, я их не очень хорошо понимаю. 0 Net, y----- -e-o--e-ʹ k-orosh----n-----.N___ y_ i__ n_ o_____ k_______ p________N-t- y- i-h n- o-h-n- k-o-o-h- p-n-m-y-.----------------------------------------Net, ya ikh ne ochenʹ khorosho ponimayu.
У -------- по--уг-?
У В__ е___ п_______
У В-с е-т- п-д-у-а-
-------------------
У Вас есть подруга? 0 U V---y------od--ga?U V__ y____ p_______U V-s y-s-ʹ p-d-u-a---------------------U Vas yestʹ podruga?
Д---у ---- -ст------уга.
Д__ у м___ е___ п_______
Д-, у м-н- е-т- п-д-у-а-
------------------------
Да, у меня есть подруга. 0 D---u me-y----st- p----g-.D__ u m____ y____ p_______D-, u m-n-a y-s-ʹ p-d-u-a---------------------------Da, u menya yestʹ podruga.
У -------ь----ь?
У В__ е___ д____
У В-с е-т- д-ч-?
----------------
У Вас есть дочь? 0 U--a--yes-ʹ--och-?U V__ y____ d_____U V-s y-s-ʹ d-c-ʹ-------------------U Vas yestʹ dochʹ?
Нет,----е-я-н-- -----и.
Н___ у м___ н__ д______
Н-т- у м-н- н-т д-ч-р-.
-----------------------
Нет, у меня нет дочери. 0 Ne-,-u-m-n-- n-t-d-che--.N___ u m____ n__ d_______N-t- u m-n-a n-t d-c-e-i--------------------------Net, u menya net docheri.
Людзі, якія не бачаць, лепш чуюць.
Гэта палягчае іх штодзённы побыт.
Але сляпыя яшчэ і лепей апрацоўваюць мову!
Шматлікія даследаванні прыйшлі да гэтага выніку.
Даследчыкі далі даследуемым праслухаць тэксты.
Пры гэтым хуткасць мовы была значна павялічаная.
Нягледзячы на гэта, сляпыя даследуемыя разумелі тэксты.
Відушчыя даследуемыя, наадварот, амаль нічога не разумелі.
Хуткасць мовы была занадта высокая для іх.
Іншы экперымент таксама прыйшоў да падобнага выніку.
Відушчыя і сляпыя даследуемыя слухалі розныя сказы.
Частка сказаў была скажоная.
Апошняе слова было заменена на бессэнсоўнае слова.
Даследуемыя павінны былі ацаніць сказы.
Яны павінны былі вырашыць, ці маюць сказы сэнс.
Пакуль даследуемыя абдумвалі сказы, працу іх мозгу аналізавалі.
Вучоныя вымяралі пэўныя частоты ў мозгу.
Гэтак яны змаглі пабачыць, як доўга мозг вырашаў гэтую задачу.
У сляпых даследуемых пэўны сігнал з'яўляўся вельмі хутка.
Гэты сігнал паказвае, што сказ быў прааналізаваны.
У відушчых гэты сігнал з'яўляўся значна пазней.
Яшчэ не вядома, чаму сляпыя людзі эфектыўней апрацоўваюць мову.
Але ў навукоўцаў ёсць адна тэорыя.
Яны лічуць, што мозг сляпых інтэнсіўна выкарыстоўвае пэўны ўчастак.
Гэта ўчастак, які апрацоўвае зрокавыя стымулы ў відушчых людзей.
У сляпых ён не выкарыстоўваецца для таго, каб бачыць.
Таму ён ‘свабодны’ для іншых задач.
Таму сляпыя маюць большую здольнасць да апрацоўцы мовы.