Ա---մա--- ---ար- - դրել:
Ա__ մ____ գ_____ է դ____
Ա-դ մ-ր-ը գ-խ-ր- է դ-ե-:
------------------------
Այդ մարդը գլխարկ է դրել: 0 A-d --------k-a-k --dr-lA__ m____ g______ e d___A-d m-r-y g-k-a-k e d-e-------------------------Ayd mardy glkhark e drel
Մ--դ- ----ւմ---և ---աղ---:
Մ____ պ_____ է և ծ________
Մ-ր-ը պ-ր-ւ- է և ծ-ծ-ղ-ւ-:
--------------------------
Մարդը պարում է և ծիծաղում: 0 Mar-y par-- - ye----i---g-umM____ p____ e y__ t_________M-r-y p-r-m e y-v t-i-s-g-u-----------------------------Mardy parum e yev tsitsaghum
Ն----ա-ան--ին ----ար- --փաթ-թած:
Ն__ պ________ մ_ շ___ է փ_______
Ն-ա պ-ր-ն-ց-ն մ- շ-ր- է փ-թ-թ-ծ-
--------------------------------
Նրա պարանոցին մի շարֆ է փաթաթած: 0 Nr--par-n------ -i s-arf-- -’at-at-a-sN__ p__________ m_ s____ e p__________N-a p-r-n-t-’-n m- s-a-f e p-a-’-t-a-s--------------------------------------Nra paranots’in mi sharf e p’at’at’ats
Ձ--- է և--ո--տ:
Ձ___ է և ց_____
Ձ-ե- է և ց-ւ-տ-
---------------
Ձմեռ է և ցուրտ: 0 Dz-e-- ---e--t--urtD_____ e y__ t_____D-m-r- e y-v t-’-r--------------------Dzmerr e yev ts’urt
Մ--դը ----ն-- է -ա-րաս-վա-:
Մ____ ձ______ է պ__________
Մ-ր-ը ձ-ո-ն-ց է պ-տ-ա-տ-ա-:
---------------------------
Մարդը ձյունից է պատրաստված: 0 M---y----un-ts’----a--a-tv-tsM____ d________ e p__________M-r-y d-y-n-t-’ e p-t-a-t-a-s-----------------------------Mardy dzyunits’ e patrastvats
Språkforskarar kan analysere moderne språk.
Dei brukar ulike metodar til å gjere det.
Men korleis snakka menneske for fleire tusen år sidan?
Det er mykje vanskelegare å svare på det spørsmålet.
Likevel har forskarane sysla med det lenge.
Dei vil utforske korleis folk snakka tidlegare.
For å få til det, prøver dei å rekonstruere gamle språkformer.
Amerikanske forskarar har no gjort ei spennande oppdaging.
Dei analyserte meir enn 2.000 språk.
Dei analyserte spesielt setningsbygnaden til språka.
Funna deira var særs interessante.
Om lag halvparten av språka hadde setningsbygnaden S-O-V.
Det vil seie at det gjeld prinsippet subjekt, objekt, verb.
Meir enn 700 språk fylgte mønsteret S-V-O.
Og om lag 160 språk brukte systemet V-S-O.
Berre om lag 40 språk brukte V-O-S.
120 språk hadde blandingsformer.
På andre sida er O-V-S og O-S-V mykje sjeldnare system.
Dei fleste av dei undersøkte språka brukar altså S-O-V-prinsippet.
Til dei høyrer til dømes persisk, japansk og tyrkisk.
Likevel fylgjer dei fleste levande språka S-V-O-mønsteret.
I den indogermanske språkfamilien dominerer denne setningsbygnaden.
Forskarane trur at S-O-V-modellen vart brukt tidlegare.
Alle språk er bygde på dette systemet.
Men så skilde språka seg frå kvarandre.
Vi veit ikkje korleis det skjedde.
Men variasjonane i setningsbygnaden må ha hatt ein grunn.
For i evolusjonen vil berre det som har fordelar, overleve...