У-и се-та--ђ- не ви-е.
У__ с_ т_____ н_ в____
У-и с- т-к-ђ- н- в-д-.
----------------------
Уши се такође не виде. 0 U-i-s---akođe ne-vi--.U__ s_ t_____ n_ v____U-i s- t-k-đ- n- v-d-.----------------------Uši se takođe ne vide.
Ј--ц-та----- и--с-а.
Ј_ ц____ о__ и у____
Ј- ц-т-м о-и и у-т-.
--------------------
Ја цртам очи и уста. 0 J- -r--- oč- i-ust-.J_ c____ o__ i u____J- c-t-m o-i i u-t-.--------------------Ja crtam oči i usta.
О- н--и --а- у р--а--.
О_ н___ ш___ у р______
О- н-с- ш-а- у р-к-м-.
----------------------
Он носи штап у рукама. 0 O----s-------- -ukam-.O_ n___ š___ u r______O- n-s- š-a- u r-k-m-.----------------------On nosi štap u rukama.
З-ма -е-- -ла--о -е.
З___ ј_ и х_____ ј__
З-м- ј- и х-а-н- ј-.
--------------------
Зима је и хладно је. 0 Zima-je i---a-no-je.Z___ j_ i h_____ j__Z-m- j- i h-a-n- j-.--------------------Zima je i hladno je.
О- не-н--и -а---л--е----антил.
О_ н_ н___ п________ и м______
О- н- н-с- п-н-а-о-е и м-н-и-.
------------------------------
Он не носи панталоне и мантил. 0 On -e--osi p-nt-l--- - --n--l.O_ n_ n___ p________ i m______O- n- n-s- p-n-a-o-e i m-n-i-.------------------------------On ne nosi pantalone i mantil.
Språkforskarar kan analysere moderne språk.
Dei brukar ulike metodar til å gjere det.
Men korleis snakka menneske for fleire tusen år sidan?
Det er mykje vanskelegare å svare på det spørsmålet.
Likevel har forskarane sysla med det lenge.
Dei vil utforske korleis folk snakka tidlegare.
For å få til det, prøver dei å rekonstruere gamle språkformer.
Amerikanske forskarar har no gjort ei spennande oppdaging.
Dei analyserte meir enn 2.000 språk.
Dei analyserte spesielt setningsbygnaden til språka.
Funna deira var særs interessante.
Om lag halvparten av språka hadde setningsbygnaden S-O-V.
Det vil seie at det gjeld prinsippet subjekt, objekt, verb.
Meir enn 700 språk fylgte mønsteret S-V-O.
Og om lag 160 språk brukte systemet V-S-O.
Berre om lag 40 språk brukte V-O-S.
120 språk hadde blandingsformer.
På andre sida er O-V-S og O-S-V mykje sjeldnare system.
Dei fleste av dei undersøkte språka brukar altså S-O-V-prinsippet.
Til dei høyrer til dømes persisk, japansk og tyrkisk.
Likevel fylgjer dei fleste levande språka S-V-O-mønsteret.
I den indogermanske språkfamilien dominerer denne setningsbygnaden.
Forskarane trur at S-O-V-modellen vart brukt tidlegare.
Alle språk er bygde på dette systemet.
Men så skilde språka seg frå kvarandre.
Vi veit ikkje korleis det skjedde.
Men variasjonane i setningsbygnaden må ha hatt ein grunn.
For i evolusjonen vil berre det som har fordelar, overleve...