Vestmik

et Kehaosad   »   am የሰውነት ክፍሎች

58 [viiskümmend kaheksa]

Kehaosad

Kehaosad

58 [ሃምሣ ስምንት]

58 [hamiša siminiti]

የሰውነት ክፍሎች

yesewineti ākalochi

Valige, kuidas soovite tõlget näha:   
eesti amhaari Mängi Rohkem
Ma joonistan meest. እ- ---እየ-ል-ኝ ነው። እ_ ሰ_ እ_____ ነ__ እ- ሰ- እ-ሳ-ኩ- ነ-። ---------------- እኔ ሰው እየሳልኩኝ ነው። 0
i--------iyesa--kun-i newi. i__ s___ i___________ n____ i-ē s-w- i-e-a-i-u-y- n-w-. --------------------------- inē sewi iyesalikunyi newi.
Esiteks pea. መ--ሪ- -ን--ት መ____ ጭ____ መ-መ-ያ ጭ-ቅ-ት ----------- መጀመሪያ ጭንቅላት 0
me--mer--a---’i-i--i---i m_________ c____________ m-j-m-r-y- c-’-n-k-i-a-i ------------------------ mejemerīya ch’inik’ilati
Mees kannab mütsi. ሰ-የ- -ፍያ -ድር--። ሰ___ ኮ__ አ_____ ሰ-የ- ኮ-ያ አ-ር-ል- --------------- ሰውየው ኮፍያ አድርጋል። 0
s-wi---i----iy----ir-gal-. s_______ k_____ ā_________ s-w-y-w- k-f-y- ā-i-i-a-i- -------------------------- sewiyewi kofiya ādirigali.
Juukseid ei ole näha. ፀጉ- አ-ታይም። ፀ__ አ_____ ፀ-ሩ አ-ታ-ም- ---------- ፀጉሩ አይታይም። 0
t-s’eg-r- ā-i--yimi. t͟_______ ā_________ t-s-e-u-u ā-i-a-i-i- -------------------- t͟s’eguru āyitayimi.
Kõrvu ei ole samuti näha. ጆሮው--አ----። ጆ___ አ_____ ጆ-ው- አ-ታ-ም- ----------- ጆሮውም አይታይም። 0
j-ro--mi ā--t----i. j_______ ā_________ j-r-w-m- ā-i-a-i-i- ------------------- jorowimi āyitayimi.
Selga ei ole ka näha. ጆ---- -ይ---። ጆ____ አ_____ ጆ-ባ-ም አ-ታ-ም- ------------ ጆርባውም አይታይም። 0
jor-b-w--- --i--y--i. j_________ ā_________ j-r-b-w-m- ā-i-a-i-i- --------------------- joribawimi āyitayimi.
Ma joonistan silmad ja suu. አ-ኖቹ---ና--ፉን-እ--ልኩኝ---። አ____ እ_ አ__ እ_____ ነ__ አ-ኖ-ን እ- አ-ን እ-ሳ-ኩ- ነ-። ----------------------- አይኖቹን እና አፉን እየሳልኩኝ ነው። 0
ā--n----ni --a āf--i---e-a-i-un-i--ewi. ā_________ i__ ā____ i___________ n____ ā-i-o-h-n- i-a ā-u-i i-e-a-i-u-y- n-w-. --------------------------------------- āyinochuni ina āfuni iyesalikunyi newi.
Mees tantsib ja naerab. ሰ--ው-እየ-ነ---እየ-ቀ --። ሰ___ እ_____ እ___ ነ__ ሰ-የ- እ-ደ-ሰ- እ-ሳ- ነ-። -------------------- ሰውየው እየደነሰና እየሳቀ ነው። 0
sew----i iye--n-s-na i---a--- n---. s_______ i__________ i_______ n____ s-w-y-w- i-e-e-e-e-a i-e-a-’- n-w-. ----------------------------------- sewiyewi iyedenesena iyesak’e newi.
Mehel on pikk nina. ሰውየ---ጅም አፍን--አለው። ሰ___ ረ__ አ___ አ___ ሰ-የ- ረ-ም አ-ን- አ-ው- ------------------ ሰውየው ረጅም አፍንጫ አለው። 0
s---yewi--e---i āfinic-’a-ā----. s_______ r_____ ā________ ā_____ s-w-y-w- r-j-m- ā-i-i-h-a ā-e-i- -------------------------------- sewiyewi rejimi āfinich’a ālewi.
Ta kannab keppi käes. እሱ-በእ-ቹ-ቆር---ይዟ-። እ_ በ___ ቆ___ ይ___ እ- በ-ጆ- ቆ-ቆ- ይ-ል- ----------------- እሱ በእጆቹ ቆርቆሮ ይዟል። 0
i-u----ij---- --or-k’-r- -i-wa-i. i__ b________ k_________ y_______ i-u b-’-j-c-u k-o-i-’-r- y-z-a-i- --------------------------------- isu be’ijochu k’orik’oro yizwali.
Ta kannab ka salli ümber kaela. አን-------ርብ-አ----። አ___ ላ_ ሻ__ አ_____ አ-ገ- ላ- ሻ-ብ አ-ር-ል- ------------------ አንገቱ ላይ ሻርብ አድርጋል። 0
āniget- la-i shari-- -----gal-. ā______ l___ s______ ā_________ ā-i-e-u l-y- s-a-i-i ā-i-i-a-i- ------------------------------- ānigetu layi sharibi ādirigali.
On talv ja külm. ክረ-ትና--ዝ-ዛ---። ክ____ ቀ___ ነ__ ክ-ም-ና ቀ-ቃ- ነ-። -------------- ክረምትና ቀዝቃዛ ነው። 0
k-re-i-ina k’e--k’-z---e-i. k_________ k_________ n____ k-r-m-t-n- k-e-i-’-z- n-w-. --------------------------- kiremitina k’ezik’aza newi.
Käed on tugevad. እጆ- ጠ-ካ- --ው። እ__ ጠ___ ና___ እ-ቹ ጠ-ካ- ና-ው- ------------- እጆቹ ጠንካራ ናቸው። 0
ijo-h--t-e--k-r- na--e-i. i_____ t________ n_______ i-o-h- t-e-i-a-a n-c-e-i- ------------------------- ijochu t’enikara nachewi.
Jalad on samuti tugevad. እ-ሮቹም ጠ-ካራ -ቸ-። እ____ ጠ___ ና___ እ-ሮ-ም ጠ-ካ- ና-ው- --------------- እግሮቹም ጠንካራ ናቸው። 0
igi-och-m----en-k-ra n-c-ewi. i_________ t________ n_______ i-i-o-h-m- t-e-i-a-a n-c-e-i- ----------------------------- igirochumi t’enikara nachewi.
See mees on lumest. ሰው-ው-ከ-ረዶ -----ነ-። ሰ___ ከ___ የ___ ነ__ ሰ-የ- ከ-ረ- የ-ሰ- ነ-። ------------------ ሰውየው ከበረዶ የተሰራ ነው። 0
s-w--ewi--eb-------e----ra---wi. s_______ k_______ y_______ n____ s-w-y-w- k-b-r-d- y-t-s-r- n-w-. -------------------------------- sewiyewi keberedo yetesera newi.
Ta ei kanna pükse ega mantlit. ሰ--ው ሱ-ም ኮት---ለበሰም። ሰ___ ሱ__ ኮ__ አ_____ ሰ-የ- ሱ-ም ኮ-ም አ-በ-ም- ------------------- ሰውየው ሱሪም ኮትም አለበሰም። 0
s----ewi---rīm--k--imi---e-es--i. s_______ s_____ k_____ ā_________ s-w-y-w- s-r-m- k-t-m- ā-e-e-e-i- --------------------------------- sewiyewi surīmi kotimi ālebesemi.
Kuid see mees ei külmeta. ግ----የው-አል-ረ-ውም። ግ_ ሰ___ አ_______ ግ- ሰ-የ- አ-በ-ደ-ም- ---------------- ግን ሰውየው አልበረደውም። 0
g------wi-ew- āl-b-re--w---. g___ s_______ ā_____________ g-n- s-w-y-w- ā-i-e-e-e-i-i- ---------------------------- gini sewiyewi āliberedewimi.
Ta on lumemees. እሱ የበ---ሰ--ነው። እ_ የ___ ሰ_ ነ__ እ- የ-ረ- ሰ- ነ-። -------------- እሱ የበረዶ ሰው ነው። 0
is----be-e-- s--i ne--.-| i__ y_______ s___ n____ | i-u y-b-r-d- s-w- n-w-. | ------------------------- isu yeberedo sewi newi. |

Meie esivanemate keel

Keeleteadlased saavad analüüsida kaasaegseid keeli. Seda saab teha mitmel erineval moel. Aga kuidas rääkisid inimesed tuhandeid aastaid tagasi? Sellele küsimusele on palju keerulisem vastata. Sellest hoolimata veedavad teadlased sellele vastuse leidmiseks aastaid. Nad tahaksid välja selgitada, kuidas inimesed varasemal ajal rääkisid. Et seda teha, üritavad nad rekonstrueerida muistseid kõnevorme. Ameerika teadlased on nüüd teinud põneva avastuse. Nad analüüsisid enam kui 2000 keelt. Eelkõige analüüsisid nad keelte lausestruktuure. Uuringu tulemus oli väga huvitav. Umbes poolte keelte lauseehitus järgis mustrit SOV. See tähendab, et lausete sõnade järgjekorra muster on: subjekt, objekt ja verb. Rohkem kui 700 keelt järgivad mustrit S-V-O. Ja umbes 160 keeles on mustriks hoopis VSO. Ainult umbes 40 keelt kasutavad mustriga V-O-S. 120 keelt on mingite mustrite hübriidid. Samas OVS ja OSV-d esineb märkimisväärselt vähem. Enamik analüüsitud keeli kasutab mustrit SOV. Näiteks võib siin tuua pärsia, jaapani ja türgi keele. Enamik elavaid keeli kasutab aga SVO mustrit. Tänapäeval domineerib antud muster indoeuroopa keelkonnas. Teadlased usuvad, et varasemalt oli ka seal kasutuses SOV. Kõik keeled põhinevad samal süsteemil. Kuid siis keeled hargnesid. Me ei tea veel, kuidas see täpselt juhtus. Kuid lausestruktuuride mitmekesistumisel pidi olema mingi põhjus. Kuna evolutsiooni puhul valitseb see, kellel on mingi eelis...