О--ң ----ты----.
О___ у_____ б___
О-ы- у-қ-т- б-р-
----------------
Оның уақыты бар. 0 O--ñ--aq--ı----.O___ w_____ b___O-ı- w-q-t- b-r-----------------Onıñ waqıtı bar.
Ол --р-гіп-жү-ген -оқ.
О_ з______ ж_____ ж___
О- з-р-г-п ж-р-е- ж-қ-
----------------------
Ол зерігіп жүрген жоқ. 0 Ol ---i------r-en --q.O_ z______ j_____ j___O- z-r-g-p j-r-e- j-q-----------------------Ol zerigip jürgen joq.
Ons wil met taal vir ander uitdruk wat ons dink en voel.
Begrip is dus die belangrikste doel van ’n taal.
Maar soms wil mense nie deur almal verstaan word nie.
Dan dink hulle geheime tale uit.
Geheime tale boei mense al duisende jare lank.
Julius Caesar het byvoorbeeld sy eie geheime taal gehad.
Hy het gekodeerde boodskappe na alle dele van sy ryk gestuur.
Sy vyande kon nie die kodeboodskappe lees nie.
Geheime tale is beskermde kommunikasie.
Ons onderskei onsself van ander deur geheime taal.
Ons wys dat ons aan ’n eksklusiewe groep behoort.
Daar is verskeie redes waarom ons geheime taal gebruik.
Minnaars skryf van alle tye hul briewe in kode.
Sekere professionele groepe het ook hul eie tale.
So is daar tale vir towenaars, diewe en sakemense.
Maar geheime tale word meestal vir ’n politieke doel gebruik.
In byna elke oorlog word geheime tale ontwikkel.
Weermagte en geheime dienste het hul eie kenners van geheime tale.
Kriptografie is die wetenskap van kodering.
Moderne kodes word op ingewikkelde wiskundige formules gebaseer.
Dis baie moeilik om hulle te ontsyfer.
Sonder kodetaal sou ons lewe ondenkbaar wees.
Mense werk deesdae oral met gekodeerde data.
Kredietkaarte en e-pos werk almal met kodes.
Veral kinders dink geheime tale is opwindend.
Hulle geniet dit om geheime boodskappe met vriende uit te ruil.
Geheime tale is selfs nuttig vir die ontwikkeling van kinders…
Dit bevorder skeppingsvermoë en ’n aanvoeling vir taal!