Я-хот-в--и-- -о--ла---м-ню, ---ь--аск-.
Я х____ б_ / х_____ б м____ б__________
Я х-т-в б- / х-т-л- б м-н-, б-д---а-к-.
---------------------------------------
Я хотів би / хотіла б меню, будь-ласка. 0 YA-kho-i- -- - kh-ti-a --me-yu--b-dʹ-la-ka.Y_ k_____ b_ / k______ b m_____ b__________Y- k-o-i- b- / k-o-i-a b m-n-u- b-d---a-k-.-------------------------------------------YA khotiv by / khotila b menyu, budʹ-laska.
Я ----п---/ ---ила пив-.
Я б в____ / в_____ п____
Я б в-п-в / в-п-л- п-в-.
------------------------
Я б випив / випила пиво. 0 Y- b -y-y- - --p-l--p-v-.Y_ b v____ / v_____ p____Y- b v-p-v / v-p-l- p-v-.-------------------------YA b vypyv / vypyla pyvo.
Я-б-ви-ив----и-ила к-в-.
Я б в____ / в_____ к____
Я б в-п-в / в-п-л- к-в-.
------------------------
Я б випив / випила каву. 0 Y- - vy-y--/ -y-y-- --v-.Y_ b v____ / v_____ k____Y- b v-p-v / v-p-l- k-v-.-------------------------YA b vypyv / vypyla kavu.
Я-б-в--ив --вип-л- ка-у-- -оло-о-.
Я б в____ / в_____ к___ з м_______
Я б в-п-в / в-п-л- к-в- з м-л-к-м-
----------------------------------
Я б випив / випила каву з молоком. 0 YA-b-v-p-v - v-pyl- --v- z --l-k--.Y_ b v____ / v_____ k___ z m_______Y- b v-p-v / v-p-l- k-v- z m-l-k-m------------------------------------YA b vypyv / vypyla kavu z molokom.
Я-х-чу ч-----л--о---.
Я х___ ч__ з л_______
Я х-ч- ч-ю з л-м-н-м-
---------------------
Я хочу чаю з лимоном. 0 Y- -h-----c-ay--z lym--o-.Y_ k_____ c____ z l_______Y- k-o-h- c-a-u z l-m-n-m---------------------------YA khochu chayu z lymonom.
Я-х--- -а--- -о-о---.
Я х___ ч__ з м_______
Я х-ч- ч-ю з м-л-к-м-
---------------------
Я хочу чаю з молоком. 0 YA-k-------h-y--z-m-lokom.Y_ k_____ c____ z m_______Y- k-o-h- c-a-u z m-l-k-m---------------------------YA khochu chayu z molokom.
Я--е -аю вид--к-.
Я н_ м__ в_______
Я н- м-ю в-д-л-и-
-----------------
Я не маю виделки. 0 Y-----m-y---yde---.Y_ n_ m___ v_______Y- n- m-y- v-d-l-y--------------------YA ne mayu vydelky.
Я -е маю--ожа.
Я н_ м__ н____
Я н- м-ю н-ж-.
--------------
Я не маю ножа. 0 Y- -e---yu -ozh-.Y_ n_ m___ n_____Y- n- m-y- n-z-a------------------YA ne mayu nozha.
Я -е-ма- ---ки.
Я н_ м__ л_____
Я н- м-ю л-ж-и-
---------------
Я не маю ложки. 0 Y---e-ma-u-lo----.Y_ n_ m___ l______Y- n- m-y- l-z-k-.------------------YA ne mayu lozhky.
ყველა ენას აქვს განსაკუთრებული თვისებები.
მაგრამ ზოგიერთს ასევე აქვს მახასიათებლები, რომლებიც მთელ მსოფლიოში უნიკალურია.
ამ ენებს შორის არის ტრიო.
ტრიო არის ადგილობრივი ამერიკული ენა სამხრეთ ამერიკაში.
ამ ენაზე დაახლოებით 2,000 ადამიანი ლაპარაკობს ბრაზილიასა და სურინამში.
ტრიოს განსაკუთრებულობა მის გრამატიკაშია.
რადგან ტრიო მასზე მოლაპარაკეებს ყოველთვის სიმართლის თქმას აიძულებს.
ამის მიზეზია ე. წ. ფრუსტრაციული დაბოლოება.
ტრიოში ეს დაბოლოება ზმნებს ემატება.
ის მიუთითებს, თუ რამდენად მართალია წინადადება.
მარტივი მაგალითი განმარტავს, თუ როგორ ხდება ეს რეალობაში.
მაგალითად, ავიღოთ წინადადება
ბავშვი სკოლაში წავიდა.
ტრიოში მოლაპარაკემ ზმნას კონკრეტული დაბოლოება უნდა დაამატოს.
ამ დაბოლოების საშუალებით ის შეძლებს გადმოსცეს, ნახა თუ არა ბავშვი თვითონ.
მაგრამ მას ასევე შეუძლია გამოხატოს, რომ მან ეს გაიგო მხოლოდ სხვებთან ლაპარაკის შემდეგ.
ან ის ამბობს დაბოლოების საშუალებით, რომ მან იცის, რომ ეს ტყუილია.
ასე რომ, მოლაპარაკე პასუხისმგებლობით უნდა მოეკიდოს იმას, რასაც ლაპარაკობს.
ე. ი. მან უნდა გადმოსცეს ლაპარაკისას, თუ რამდენად მართალია მისი ნათქვამი.
ამგვარად ის ვერაფერს შეინახავს საიდუმლოდ და ვერაფერს შეალამაზებს.
თუ ტრიოზე მოლაპარაკე დაბოლოებას ღიად დატოვებს, ის მატყუარად ითვლება.
სურინამში ოფიციალური ენა ჰოლანდიურია.
ჰოლანდიურიდან ტრიოზე თარგმნა ხშირად პრობლემურია.
რადგან ენების უმრავლესობა გაცილებით ნაკლებად ზუსტია.
ისინი აძლევენ მოლაპარაკეს ბუნდოვნად ლაპარაკის საშუალებას.
ამდენად, თარჯიმნები ყოველთვის არ ეკიდებიან პასუხისმგებლობით იმას, რასაც თარგმნისას ლაპარაკობენ.
ამის გამო ტრიოზე მოლაპარაკეებთან ურთიერთობა ძნელია.
ფრუსტრაციული დაბოლოებები სხვა ენებისთვისაც სასარგებლო ხომ არ იქნებოდა?
არა მარტო პოლიტიკის ენაში...