Або ян- - сі--эт---?
А__ я__ з с_________
А-о я-а з с-н-э-ы-і-
--------------------
Або яна з сінтэтыкі? 0 Abo --n- z-sіnte--kі?A__ y___ z s_________A-o y-n- z s-n-e-y-і----------------------Abo yana z sіntetykі?
Daar is omtrent 7 biljoen mense op aarde.
Almal het ’n taal.
Ongelukkig is dit nie altyd dieselfde nie.
Om met ander nasies te praat, moet ons tale leer.
Dit is dikwels veeleisend.
Maar daar is tale wat baie eenders is.
Hul sprekers verstaan mekaar sonder om die ander taal te bemeester.
Dié verskynsel word
wedersydse verstaanbaarheid
genoem.
Daarin word twee variante onderskei.
Die eerste variant is
mondelingewedersydse verstaanbaarheid.
Die sprekers verstaan mekaar wanneer hulle praat.
Hulle verstaan egter nie die taal se geskrewe vorm nie.
Dis omdat die tale verskillende geskrewe vorms het.
Een voorbeeld hiervan is Hindi en Urdu.
Die tweede variant is
skriftelikewedersydse verstaanbaarheid.
Hier word die taal in geskrewe vorm verstaan.
Maar wanneer die sprekers met mekaar praat, verstaan hulle mekaar sleg.
Die rede hiervoor is dat die uitspraak sterk verskil.
Duits en Nederlands is ’n voorbeeld hiervan.
Die meeste tale wat na verwant is, bevat albei variante.
Dit wil sê hulle is mondeling en in geskrewe vorm wedersyds verstaanbaar.
Russies en Oekraïens of Thai en Laoties is voorbeelde.
Maar daar is ook ’n asimmetriese vorm van wedersydse verstaanbaarheid.
Dis die geval wanneer sprekers mekaar op verskillende vlakke verstaan.
Portugese verstaan Spanjaarde beter as wat Spanjaarde Portugese verstaan.
Oostenrykers verstaan Duitsers ook beter as omgekeerd.
In dié voorbeelde is uitspraak of dialek ’n struikelblok.
Wie werklik goeie gesprekke wil voer, moet iets nuuts leer…