ა-ა--მე -ათი-ის---არ----ა----სმის.
ა___ მ_ მ___ ი__ კ_____ ა_ მ______
ა-ა- მ- მ-თ- ი-ე კ-რ-ა- ა- მ-ს-ი-.
----------------------------------
არა, მე მათი ისე კარგად არ მესმის. 0 ara- m- m-t----e -'----d-a--me-mis.a___ m_ m___ i__ k______ a_ m______a-a- m- m-t- i-e k-a-g-d a- m-s-i-.-----------------------------------ara, me mati ise k'argad ar mesmis.
Mense wat nie kan sien nie, hoor beter.
So kan hulle makliker deur die daaglikse lewe gaan.
Blindes kan ook spraak beter verwerk!
Dit was die gevolgtrekking in verskeie mediese studies.
Navorsers het proefkonyne na opnames laat luister.
Die spoed van die spraak is toe aansienlik verhoog.
Tog kon die blinde proefkonyne die inhoud verstaan.
Proefkonyne met sig kon aan die ander kant skaars verstaan.
Vir hulle was die spraak te vinnig.
Nog ’n eksperiment se resultaat was soortgelyk.
Swaksiende en blinde proefkonyne het na verskillende sinne geluister.
’n Deel van die sinne is gemanipuleer.
Die laaste woord is met ’n onsinnige woord vervang.
Die proefkonyne moes die sinne beoordeel.
Hulle moes besluit of die sinne sinvol of sinloos was.
Terwyl hulle die taak gedoen het, is hul brein ontleed.
Navorsers het sekere breingolwe gemeet.
So kon hulle sien hoe vinnig die brein die taak oplos.
By die blinde proefkonyne was daar baie gou ’n sekere sein.
Dié sein het aangedui dat die sin ontleed is.
In die proefkonyne met sig het die sein baie later verskyn.
Waarom blindes spraak doeltreffender verwerk, weet ons nog nie.
Maar wetenskaplikes het ’n teorie.
Hulle glo dat dié mense se brein ’n bepaalde deel intensiewer gebruik.
Dis die deel waar siende mense visuele prikkels verwerk.
By blindes word dié deel nie vir sig gebruik nie.
Dit is dus nog vir ander take “beskikbaar”.
Daarom het blindes ’n groter vermoë om spraak te verwerk…